سمعک ترنم: بهترین انتخاب برای خرید سمعک و تجویز دقیق توسط متخصصین

انتخاب بهترین سمعک از جمله سمعک های ترنم مستلزم تشخیص دقیق نوع و میزان کم شنوایی توسط ادیولوژیست (شنوایی شناس) و تجویز بر اساس نیازهای فردی سبک زندگی و ویژگی های شنوایی بیمار است. هیچ برند یا مدلی به طور مطلق “بهترین” برای همه نیست؛ بلکه بهترین انتخاب سمعکی است که پس از ارزیابی های کامل شنوایی و متناسب با شرایط منحصر به فرد هر فرد توسط متخصص تجویز و تنظیم شود. فرآیند تجویز و تنظیم دقیق سمعک توسط متخصص کلید اصلی موفقیت در استفاده از آن و بهبود کیفیت زندگی است.

منبع مقاله: سمعک ترنم

تعریف علمی کم شنوایی و ضرورت استفاده از سمعک

کم شنوایی یا افت شنوایی (Hearing Loss) به کاهش توانایی درک صداها به صورت جزئی یا کامل اطلاق می شود. این عارضه می تواند ناشی از مشکلات در هر یک از بخش های سیستم شنوایی شامل گوش خارجی میانی داخلی عصب شنوایی یا مسیرهای شنوایی در مغز باشد. از نظر علمی کم شنوایی بر اساس محل آسیب به سه دسته اصلی تقسیم می شود :

1. کم شنوایی انتقالی (Conductive Hearing Loss) : ناشی از اختلال در انتقال امواج صوتی از گوش خارجی یا میانی به گوش داخلی است. علل شایع آن شامل تجمع جرم گوش (سرومن) عفونت گوش میانی (اوتیت مدیا) پارگی پرده تمپان یا مشکلات استخوانچه های گوش میانی (مانند اتواسکلروز) است. این نوع کم شنوایی اغلب با درمان های پزشکی یا جراحی قابل بهبود یا درمان کامل است.
2. کم شنوایی حسی-عصبی (Sensorineural Hearing Loss – SNHL) : شایع ترین نوع کم شنوایی دائمی است و ناشی از آسیب به سلول های مویی حساس در حلزون گوش داخلی یا آسیب به عصب شنوایی است. علل اصلی آن شامل افزایش سن (پیرگوشی یا Presbycusis) قرار گرفتن در معرض نویز بلند عوامل ژنتیکی برخی داروها (اتوتوکسیک) عفونت ها و بیماری های خاص است. این نوع کم شنوایی معمولاً دائمی است و درمان اصلی آن استفاده از سمعک یا در موارد شدید کاشت حلزون است.
3. کم شنوایی آمیخته (Mixed Hearing Loss) : ترکیبی از کم شنوایی انتقالی و حسی-عصبی است به این معنی که هم در مسیر انتقال صدا و هم در گوش داخلی یا عصب شنوایی مشکل وجود دارد.

میزان کم شنوایی نیز بر اساس آستانه شنوایی فرد (بر حسب دسی بل – dB HL) طبقه بندی می شود : طبیعی (کمتر از ۲۰-۲۵ dB) ملایم (۲۶-۴۰ dB) متوسط (۴۱-۵۵ dB) متوسط تا شدید (۵۶-۷۰ dB) شدید (۷۱-۹۰ dB) و عمیق (بیشتر از ۹۱ dB).

ضرورت استفاده از سمعک فراتر از صرفاً بلندتر شنیدن صداهاست. کم شنوایی درمان نشده می تواند منجر به عواقب منفی متعددی شود از جمله :

• مشکلات ارتباطی : دشواری در درک مکالمات به ویژه در محیط های شلوغ.
• انزوای اجتماعی و افسردگی : کاهش تمایل به شرکت در فعالیت های اجتماعی به دلیل خستگی ناشی از تلاش برای شنیدن یا احساس شرمندگی.
• کاهش عملکرد شناختی : تحقیقات علمی ارتباط معناداری بین کم شنوایی و افزایش ریسک زوال شناختی و دمانس (زوال عقل) نشان داده اند. تحریک مداوم سیستم شنوایی توسط صداها برای حفظ سلامت مغز ضروری است.
• خستگی ذهنی : تلاش مداوم برای شنیدن و درک گفتار می تواند منجر به خستگی و کاهش تمرکز شود.
• افزایش خطر سقوط : کم شنوایی می تواند بر تعادل و آگاهی محیطی تأثیر گذاشته و خطر افتادن را به خصوص در سالمندان افزایش دهد.

خرید سمعک که به درستی توسط ادیولوژیست تجویز و تنظیم شده باشد می تواند به طور قابل توجهی این عوارض را کاهش داده و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشد.

علائم و نشانه های کم شنوایی که نیاز به ارزیابی دارند

شناسایی زودهنگام علائم کم شنوایی و تجویز سمعک توسط متخصص بسیار مهم است زیرا مداخله به موقع می تواند از پیشرفت عوارض جانبی آن جلوگیری کند. برخی از شایع ترین نشانه هایی که ممکن است بیانگر وجود کم شنوایی باشند و نیاز به ارزیابی تخصصی توسط ادیولوژیست دارند عبارتند از :

• مشکل در شنیدن مکالمات : به خصوص در محیط های پر سر و صدا مانند رستوران ها مهمانی ها یا جلسات. فرد ممکن است حس کند دیگران زمزمه می کنند یا کلمات را واضح ادا نمی کنند.
• درخواست مکرر از دیگران برای تکرار صحبت هایشان : این یکی از واضح ترین نشانه هاست.
• بلند کردن بیش از حد صدای تلویزیون یا رادیو : به حدی که برای سایر افراد خانواده یا اطرافیان آزاردهنده باشد.
• مشکل در شنیدن صداهای با فرکانس بالا : مانند صدای زنگ تلفن زنگ در صدای پرندگان یا صدای کودکان و زنان.
• احساس وزوز زنگ یا همهمه در گوش (Tinnitus) : اگرچه وزوز گوش می تواند علل دیگری نیز داشته باشد اما اغلب با کم شنوایی همراه است.
• دشواری در مکالمات تلفنی : چه با تلفن همراه و چه با تلفن ثابت.
• پاسخ نامناسب یا عدم پاسخ به سوالات و مکالمات : به دلیل نشنیدن یا درک نادرست کلمات.
• احساس خستگی یا استرس پس از مکالمات طولانی یا حضور در محیط های اجتماعی : ناشی از تلاش ذهنی زیاد برای شنیدن و فهمیدن.
• کناره گیری از فعالیت ها و تعاملات اجتماعی : به دلیل مشکلات ارتباطی ناشی از کم شنوایی.
• لب خوانی یا تمرکز شدید بر چهره گوینده : به عنوان یک مکانیسم جبرانی ناخودآگاه برای درک بهتر گفتار.
• احساس اینکه یک گوش بهتر از دیگری می شنود.

وجود یک یا چند مورد از این علائم به خصوص اگر به طور مداوم تجربه شوند باید جدی گرفته شود. مراجعه به پزشک متخصص گوش حلق و بینی (ENT) برای رد کردن علل پزشکی قابل درمان و سپس مراجعه به ادیولوژیست برای انجام ارزیابی های جامع شنوایی ضروری است. تشخیص و مداخله زودهنگام بهترین نتیجه را در مدیریت کم شنوایی به همراه دارد.

روش های تشخیص دقیق کم شنوایی : نقش ادیولوژیست

تشخیص دقیق نوع میزان و شکل (Pattern) کم شنوایی اساس تجویز موفقیت آمیز سمعک و مدیریت مؤثر آن است. این تشخیص توسط ادیولوژیست (شنوایی شناس) که متخصص ارزیابی و توانبخشی سیستم شنوایی و تعادل است با استفاده از مجموعه ای از آزمون های علمی و استاندارد انجام می شود. نقش ادیولوژیست در این فرآیند حیاتی است زیرا تنها با درک کامل وضعیت شنوایی بیمار می توان بهترین راهکار درمانی و توانبخشی را ارائه داد.

مهم ترین آزمون های تشخیصی عبارتند از :

1. معاینه اتوسکوپی (Otoscopy) : اولین قدم بررسی بصری کانال گوش خارجی و پرده تمپان با استفاده از دستگاه اتوسکوپ است. این معاینه به شناسایی مشکلاتی مانند جرم گوش فشرده عفونت پارگی پرده یا اجسام خارجی کمک می کند که می توانند باعث کم شنوایی انتقالی شوند.
2. شنوایی سنجی با تون خالص (Pure-Tone Audiometry – PTA) : این آزمون استاندارد طلایی برای تعیین آستانه شنوایی در فرکانس های مختلف (معمولاً از ۲۵۰ تا ۸۰۰۰ هرتز) است. بیمار در یک اتاقک آکوستیک قرار گرفته و از طریق هدفون به صداهای خالص با شدت های مختلف گوش می دهد و هر بار که صدایی را می شنود با فشار دادن دکمه ای اعلام می کند. نتایج برای هر گوش به صورت جداگانه روی نموداری به نام ادیوگرام (Audiogram) ثبت می شود. این نمودار میزان (بر حسب دسی بل) و نوع کم شنوایی (انتقالی حسی-عصبی یا آمیخته) را در فرکانس های مختلف نشان می دهد. شنوایی سنجی ممکن است با استفاده از ویبراتور استخوانی (Bone Conduction) نیز انجام شود تا به تفکیک نوع کم شنوایی کمک کند.
3. شنوایی سنجی گفتاری (Speech Audiometry) : این آزمون توانایی فرد در درک کلمات گفتاری را ارزیابی می کند. شامل دو بخش اصلی است :
• آستانه دریافت گفتار (Speech Reception Threshold – SRT) : تعیین کمترین شدتی که فرد می تواند ۵۰% کلمات دو هجایی آشنا را تشخیص دهد. نتایج SRT باید با میانگین آستانه های تون خالص در فرکانس های گفتاری مطابقت داشته باشد.
• امتیاز تشخیص کلمه (Word Recognition Score – WRS یا Speech Discrimination Score – SDS) : ارزیابی توانایی فرد در درک و تکرار صحیح کلمات تک هجایی که با شدت راحت و واضح (معمولاً ۳۰-۴۰ دسی بل بالاتر از SRT) ارائه می شوند. این امتیاز به درصد بیان می شود و نشان می دهد که حتی با صدای بلند فرد چقدر از گفتار را واضح درک می کند. این آزمون برای پیش بینی میزان موفقیت استفاده از سمعک بسیار مهم است.
4. تمپانومتری (Tympanometry) : این آزمون عملکرد گوش میانی به ویژه تحرک پرده تمپان و فشار هوای داخل گوش میانی را ارزیابی می کند. پروب کوچکی در کانال گوش قرار داده می شود که فشار هوا را تغییر داده و میزان بازتاب صدا از پرده تمپان را اندازه گیری می کند. نتایج به صورت نموداری به نام تمپانوگرام نشان داده می شود و به تشخیص مشکلاتی مانند مایع در گوش میانی اختلال عملکرد شیپور استاش یا مشکلات استخوانچه ای کمک می کند.
5. ارزیابی رفلکس آکوستیک (Acoustic Reflex Testing) : اندازه گیری انقباض غیرارادی عضله استاپدیوس در گوش میانی در پاسخ به صداهای بلند. این آزمون اطلاعاتی درباره مسیر عصبی شنوایی و عملکرد گوش میانی ارائه می دهد.
6. گسیل های صوتی گوش (Otoacoustic Emissions – OAEs) : اندازه گیری صداهای بسیار ضعیفی که توسط سلول های مویی خارجی سالم در حلزون گوش داخلی تولید می شوند. وجود OAEs نشان دهنده سلامت این سلول هاست. این آزمون اغلب در غربالگری شنوایی نوزادان و همچنین برای کمک به تعیین محل آسیب در سیستم شنوایی (گوش داخلی یا عصب) استفاده می شود.

ادیولوژیست با تفسیر مجموع نتایج این آزمون ها تصویر کاملی از وضعیت شنوایی بیمار به دست می آورد. این اطلاعات شامل نوع کم شنوایی میزان آن در فرکانس های مختلف توانایی درک گفتار و وضعیت گوش میانی است. این تشخیص دقیق پایه و اساس تصمیم گیری در مورد نیاز به سمعک انتخاب نوع و مدل مناسب سمعک (مانند مدل های ارائه شده توسط ترنم یا برندهای دیگر) و تنظیم دقیق آن برای رفع نیازهای خاص بیمار است.

سمعک ها : انواع فناوری ها و معیارهای انتخاب

سمعک ها دستگاه های الکترونیکی پیچیده ای هستند که برای تقویت صداها و بهبود توانایی شنیدن در افراد کم شنوا طراحی شده اند. آن ها صداهای محیط را از طریق میکروفون دریافت کرده پردازش و تقویت می کنند و سپس صدای تقویت شده را از طریق بلندگوی کوچکی (رسیور) به داخل کانال گوش هدایت می کنند. انتخاب سمعک مناسب یک فرآیند تخصصی است که باید توسط ادیولوژیست و با در نظر گرفتن عوامل متعددی انجام شود.

انواع سمعک بر اساس ظاهر و محل قرارگیری :

1. پشت گوشی (Behind-the-Ear – BTE) : بخش اصلی سمعک پشت لاله گوش قرار می گیرد و صدا از طریق یک لوله نازک و یک قالب گوش (earmold) یا یک تیوب باریک با پروب نرم (thin tube/open fit) به داخل کانال گوش منتقل می شود. این مدل ها معمولاً قوی ترین نوع سمعک هستند برای انواع کم شنوایی از ملایم تا عمیق مناسبند دوام بیشتری دارند و استفاده از آن ها آسان تر است. مدل های جدیدتر RIC (Receiver-in-Canal) یا RITE (Receiver-in-the-Ear) زیرمجموعه BTE محسوب می شوند که رسیور (بلندگو) به جای بدنه اصلی داخل کانال گوش قرار می گیرد و باعث کیفیت صدای طبیعی تر و اندازه کوچکتر بدنه پشت گوش می شود. این مدل ها بسیار محبوب هستند.
2. داخل گوشی (In-the-Ear – ITE) : کل اجزای سمعک در یک پوسته سفارشی که متناسب با شکل گوش خارجی فرد ساخته می شود قرار می گیرد. این مدل ها کمتر از BTE قابل مشاهده هستند و برای کم شنوایی ملایم تا شدید مناسبند.
3. داخل کانال (In-the-Canal – ITC) : کوچکتر از ITE بوده و فقط قسمت پایینی کانال گوش را پر می کند. کمتر قابل مشاهده است و برای کم شنوایی ملایم تا متوسط مناسب است.
4. کاملاً داخل کانال (Completely-in-Canal – CIC) : از ITC هم کوچکتر بوده و تقریباً به طور کامل در عمق کانال گوش پنهان می شود. از نظر زیبایی بسیار مطلوب است اما به دلیل اندازه کوچک ممکن است قدرت کمتری داشته باشد باتری کوچکتری بخواهد و فاقد برخی ویژگی های پیشرفته (مانند میکروفون جهت دار یا اتصال بلوتوث مستقیم) باشد. برای کم شنوایی ملایم تا متوسط مناسب است.
5. نامرئی در کانال (Invisible-in-Canal – IIC) : کوچکترین نوع سمعک که در عمق بیشتری از کانال گوش قرار می گیرد و عملاً نامرئی است. محدودیت های مشابه CIC دارد.

فناوری های سمعک :

سمعک ها در سطوح مختلف فناوری عرضه می شوند که بر قیمت و قابلیت های آن ها تأثیر می گذارد :

• پایه (Basic/Essential) : تقویت صدا و کاهش نویز پس زمینه در حد پایه. مناسب برای افرادی که سبک زندگی آرام تری دارند و بیشتر در محیط های ساکت هستند.
• استاندارد (Standard/Mid-Range) : ویژگی های بیشتری مانند سیستم های کاهش نویز پیشرفته تر میکروفون های جهت دار اتوماتیک (برای تمرکز بر گفتار در محیط های شلوغ) و امکان اتصال بی سیم محدودتر.
• پیشرفته (Advanced) : عملکرد بهتر در محیط های شنوایی چالش برانگیز قابلیت تطبیق خودکار با محیط های مختلف سیستم های پیشرفته تر مدیریت نویز و وزوز گوش و گزینه های اتصال بی سیم گسترده تر.
• عالی (Premium/Top-End) : پیشرفته ترین سطح پردازش صدا بهترین عملکرد در سخت ترین شرایط شنیداری (مانند رستوران های بسیار شلوغ یا باد) طبیعی ترین کیفیت صدا قابلیت های یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی برای شخصی سازی خودکار و کامل ترین گزینه های اتصال بی سیم (بلوتوث مستقیم به گوشی های هوشمند تلویزیون و…).

معیارهای انتخاب سمعک :

انتخاب بهترین سمعک (که می تواند شامل مدل هایی از برند ترنم یا سایر برندهای معتبر باشد) توسط ادیولوژیست و با مشورت بیمار بر اساس معیارهای زیر انجام می شود :

• میزان و نوع کم شنوایی : مهم ترین عامل؛ برخی مدل ها و سطوح قدرت فقط برای درجات خاصی از کم شنوایی مناسب هستند.
• شکل و اندازه کانال گوش : آناتومی گوش فرد بر انتخاب نوع سمعک (BTE, ITE, CIC و…) تأثیر می گذارد.
• سبک زندگی و نیازهای شنیداری : فردی که فعال است و مرتباً در محیط های شلوغ قرار می گیرد به فناوری پیشرفته تری نسبت به فردی که بیشتر در خانه است نیاز دارد.
• مهارت های دستی و بینایی : اندازه سمعک و باتری آن باید با توانایی فرد در دستکاری آن ها متناسب باشد. سمعک های شارژی می توانند گزینه مناسبی برای افراد با مشکلات دستی باشند.
• ویژگی های مورد نیاز : مانند اتصال بلوتوث قابلیت کنترل با اپلیکیشن موبایل پوشش وزوز گوش مقاومت در برابر آب و گرد و غبار.
• بودجه : سمعک ها در بازه های قیمتی متفاوتی عرضه می شوند. ادیولوژیست می تواند گزینه های مناسب در محدوده بودجه بیمار را معرفی کند.
• ترجیحات شخصی : راحتی زیبایی و سهولت استفاده نیز در انتخاب نهایی نقش دارند.

ادیولوژیست با در نظر گرفتن تمام این عوامل مناسب ترین گزینه یا گزینه ها را به بیمار پیشنهاد می دهد و مزایا و معایب هر کدام را توضیح می دهد تا بیمار بتواند آگاهانه تصمیم بگیرد.

فرآیند تجویز و تنظیم سمعک : کلید موفقیت در استفاده

صرفاً خرید سمعک حتی از بهترین برندها مانند ترنم یا دیگران تضمین کننده شنوایی بهتر نیست. موفقیت واقعی در استفاده از سمعک به شدت به فرآیند تجویز و تنظیم (Fitting and Programming) دقیق و علمی آن توسط ادیولوژیست بستگی دارد. این فرآیند چند مرحله ای تضمین می کند که سمعک به درستی برای نیازهای شنوایی منحصر به فرد بیمار بهینه شده است.

مراحل اصلی این فرآیند عبارتند از :

1. ارزیابی جامع شنوایی : همانطور که قبلاً توضیح داده شد این مرحله شامل شنوایی سنجی تون خالص و گفتاری تمپانومتری و سایر آزمون های لازم برای تعیین دقیق نوع میزان و الگوی کم شنوایی است. نتایج این ارزیابی ها پایه و اساس انتخاب و تنظیم سمعک است.
2. مشاوره و انتخاب سمعک : ادیولوژیست بر اساس نتایج ارزیابی سبک زندگی نیازها بودجه و ترجیحات بیمار گزینه های مناسب سمعک (از نظر نوع مدل سطح فناوری و ویژگی ها) را پیشنهاد می دهد. مزایا و معایب هر گزینه به تفصیل توضیح داده می شود تا بیمار بتواند با آگاهی کامل در انتخاب مشارکت کند. برندهای مختلفی ممکن است در این مرحله مطرح شوند.
3. قالب گیری از گوش (در صورت نیاز) : برای سمعک های پشت گوشی (BTE) که نیاز به قالب گوش سفارشی دارند یا برای تمام سمعک های داخل گوشی (ITE, ITC, CIC, IIC) لازم است از کانال گوش بیمار قالب دقیقی تهیه شود. این کار با تزریق ماده نرم مخصوص قالب گیری به داخل گوش انجام می شود و کاملاً بدون درد است. قالب برای ساخت پوسته یا قالب سمعک به لابراتوار ارسال می شود. برای سمعک های RIC با پروب های آماده (domes) یا سمعک های BTE با تیوب باریک (thin tubes) این مرحله ممکن است لازم نباشد.
4. جلسه تنظیم اولیه سمعک (Initial Fitting) : پس از آماده شدن سمعک (معمولاً ۱ تا ۲ هفته پس از قالب گیری) بیمار برای جلسه تنظیم اولیه مراجعه می کند. در این جلسه :
• بررسی فیزیکی : ادیولوژیست از راحتی و قرارگیری صحیح سمعک در گوش اطمینان حاصل می کند.
• اتصال به نرم افزار : سمعک به کامپیوتر و نرم افزار تنظیم مخصوص همان برند متصل می شود.
• برنامه ریزی اولیه : ادیولوژیست با وارد کردن نتایج ادیوگرام بیمار و استفاده از فرمول های تجویز استاندارد (مانند NAL-NL۲ یا DSL v۵) تنظیمات اولیه تقویت صدا را در فرکانس های مختلف اعمال می کند.
• آموزش استفاده و نگهداری : ادیولوژیست نحوه صحیح قرار دادن و برداشتن سمعک روشن و خاموش کردن تعویض باتری یا شارژ کردن تمیز کردن و نگهداری روزانه را به بیمار و خانواده اش آموزش می دهد.
5. تأیید و ارزیابی عینی تنظیمات (Verification) : این مرحله بسیار حیاتی است و تضمین می کند که سمعک واقعاً صدای مورد نیاز را در کانال گوش بیمار ارائه می دهد. رایج ترین روش تأیید اندازه گیری گوش واقعی (Real Ear Measurement – REM) یا Probe Microphone Measurement است. یک میکروفون لوله ای بسیار نازک در کانال گوش بیمار نزدیک پرده تمپان قرار داده می شود و سپس سمعک روی آن گذاشته می شود. دستگاه REM میزان صدای تقویت شده توسط سمعک را در داخل گوش بیمار اندازه گیری می کند و با اهداف تجویزی که بر اساس کم شنوایی فرد تعیین شده مقایسه می کند. ادیولوژیست بر اساس نتایج REM تنظیمات سمعک را به دقت تنظیم دقیق (Fine-tuning) می کند تا بهترین تطابق ممکن با نیازهای بیمار حاصل شود. بدون REM تنظیم سمعک عمدتاً بر اساس حدس و گمان خواهد بود.
6. دوره آزمایشی و سازگاری : شنیدن با سمعک برای اولین بار نیاز به دوره سازگاری دارد. مغز باید یاد بگیرد صداهای جدید و تقویت شده را پردازش کند. این دوره معمولاً چند هفته طول می کشد. بیمار تشویق می شود سمعک را در محیط های مختلف استفاده کند و تجربیات خود را یادداشت نماید.
7. جلسات پیگیری و تنظیمات تکمیلی : پس از چند هفته استفاده بیمار برای جلسات پیگیری مراجعه می کند. در این جلسات ادیولوژیست بازخوردهای بیمار را دریافت کرده و بر اساس تجربیات او و در صورت نیاز با تکرار برخی ارزیابی ها (مانند REM یا شنوایی سنجی در حضور سمعک – Sound Field Audiometry) تنظیمات سمعک را مجدداً بهینه سازی می کند. ممکن است چندین جلسه پیگیری لازم باشد تا رضایت کامل بیمار حاصل شود.

اهمیت تخصص ادیولوژیست : کل این فرآیند از تشخیص اولیه تا تنظیمات نهایی و پیگیری نیازمند دانش مهارت و تجربه ادیولوژیست است. تجویز و تنظیم دقیق سمعک تفاوت اصلی بین یک تجربه موفق و ناموفق با سمعک را رقم می زند و کیفیت زندگی فرد کم شنوا را به طور چشمگیری بهبود می بخشد.

نقش سمعک ترنم در بهبود کیفیت زندگی افراد کم شنوا

همانطور که اشاره شد موفقیت در استفاده از سمعک بیش از آنکه به برند خاصی وابسته باشد به تشخیص صحیح کم شنوایی و فرآیند تجویز و تنظیم دقیق توسط ادیولوژیست بستگی دارد. با این حال برندهای معتبر سمعک مانند ترنم (و سایر برندهای شناخته شده جهانی) با ارائه طیف وسیعی از محصولات با فناوری های مختلف نقش مهمی در فراهم کردن ابزارهای لازم برای این فرآیند ایفا می کنند.

نقش کلیدی سمعک ها از جمله مدل های ارائه شده توسط ترنم در بهبود کیفیت زندگی افراد کم شنوا از جنبه های مختلف قابل بررسی است :

1. بهبود درک گفتار و ارتباطات : هدف اصلی سمعک افزایش وضوح صداها به ویژه گفتار است. سمعک های مدرن با استفاده از الگوریتم های پردازش سیگنال دیجیتال پیشرفته (DSP) میکروفون های جهت دار و سیستم های کاهش نویز به فرد کمک می کنند تا مکالمات را حتی در محیط های پر سر و صدا بهتر بشنود و درک کند. این امر مستقیماً منجر به بهبود روابط اجتماعی خانوادگی و شغلی می شود.
2. کاهش تلاش شنیداری و خستگی ذهنی : افراد کم شنوا بدون سمعک انرژی ذهنی زیادی را صرف تلاش برای شنیدن و فهمیدن می کنند. سمعک های خوب تنظیم شده با ارائه صدای واضح تر این بار شناختی را کاهش می دهند و باعث می شوند فرد در پایان روز کمتر احساس خستگی کند.
3. افزایش مشارکت اجتماعی و کاهش انزوا : بهبود توانایی برقراری ارتباط فرد را تشویق می کند تا دوباره در فعالیت های اجتماعی گردهمایی های خانوادگی و سرگرمی های گروهی شرکت کند. این امر به کاهش احساس انزوا و بهبود سلامت روان کمک شایانی می کند.
4. حفظ عملکرد شناختی : تحقیقات متعدد نشان داده اند که استفاده از سمعک در افراد کم شنوا می تواند روند زوال شناختی مرتبط با افزایش سن را کندتر کند. تحریک مداوم سیستم شنوایی و مغز توسط صداهای محیطی و گفتاری که سمعک فراهم می کند برای حفظ سلامت شناختی مهم است.
5. افزایش آگاهی محیطی و ایمنی : سمعک ها به فرد کمک می کنند تا صداهای هشدار دهنده محیطی مانند صدای بوق ماشین آژیرها زنگ در یا هشدار آتش را بهتر بشنود. این امر به افزایش ایمنی فرد به خصوص در خارج از منزل کمک می کند.
6. مدیریت وزوز گوش (Tinnitus) : بسیاری از سمعک های امروزی از جمله احتمالاً مدل هایی از ترنم دارای برنامه ها یا ویژگی های خاصی برای مدیریت وزوز گوش هستند. این ویژگی ها معمولاً با تولید صداهای ملایم (Sound Therapy) یا تقویت صداهای محیطی به کاهش آگاهی فرد از وزوز و در نتیجه کاهش آزاردهندگی آن کمک می کنند.
7. بهبود سلامت کلی و رفاه : با بهبود ارتباطات کاهش انزوا حفظ عملکرد شناختی و افزایش ایمنی استفاده از سمعک مناسب می تواند به طور کلی منجر به بهبود قابل توجهی در سلامت جسمی روانی و کیفیت زندگی فرد کم شنوا شود.

سمعک های ترنم به عنوان یکی از گزینه های موجود در بازار احتمالاً طیف وسیعی از مدل ها با سطوح فناوری مختلف (از پایه تا پیشرفته) و در سبک های گوناگون (پشت گوشی داخل گوشی و…) را ارائه می دهند. ادیولوژیست ها با شناخت ویژگی ها و قابلیت های محصولات برندهای مختلف از جمله ترنم می توانند بهترین گزینه را متناسب با نیازهای منحصر به فرد هر بیمار انتخاب و تجویز کنند. نکته کلیدی این است که کیفیت محصول باید با تخصص و دقت در تنظیم همراه باشد تا حداکثر بهره وری و رضایت برای کاربر حاصل شود.

مراقبت نگهداری و تنظیمات دوره ای سمعک

برای اطمینان از عملکرد بهینه و طول عمر سمعک (اعم از برند ترنم یا هر برند دیگری) و همچنین حفظ نتایج مطلوب شنوایی مراقبت صحیح روزانه و انجام تنظیمات دوره ای توسط ادیولوژیست ضروری است. غفلت از این موارد می تواند منجر به کاهش کارایی سمعک خرابی زودهنگام و عدم رضایت کاربر شود.

مراقبت و نگهداری روزانه :

• تمیز کردن سمعک : جرم گوش (سرومن) و رطوبت دشمنان اصلی سمعک هستند. باید هر روز با استفاده از پارچه نرم و خشک بدنه سمعک را تمیز کرد. برای تمیز کردن دهانه خروجی صدا (رسیور یا قالب گوش) و ورودی میکروفون باید از برس مخصوص یا ابزارهای تمیزکننده ارائه شده توسط سازنده یا ادیولوژیست استفاده کرد. قالب های گوش قابل جدا شدن را می توان طبق دستورالعمل ادیولوژیست با آب و صابون ملایم شست (پس از جدا کردن از سمعک) و قبل از اتصال مجدد کاملاً خشک کرد.
• مدیریت رطوبت : سمعک ها به رطوبت حساس هستند. از خیس شدن سمعک (در حمام استخر یا زیر باران) باید جداً خودداری کرد. هنگام خواب یا عدم استفاده طولانی مدت بهتر است سمعک را در جعبه مخصوص نگهدارنده قرار داد و در صورت توصیه ادیولوژیست از رطوبت گیر (کپسول یا دستگاه الکتریکی) استفاده کرد. درب باتری را در شب باز بگذارید تا هوا در داخل سمعک جریان یابد.
• مدیریت باتری :
• باتری های یکبار مصرف : همیشه باتری زاپاس همراه داشته باشید. قبل از قرار دادن باتری جدید برچسب آن را کنده و حدود ۱-۵ دقیقه صبر کنید تا باتری با هوا فعال شود. از تمام شدن کامل باتری در سمعک خودداری کنید.
• سمعک های شارژی : طبق دستورالعمل سازنده سمعک ها را هر شب به طور کامل شارژ کنید. از شارژر مخصوص خود سمعک استفاده کنید.
• جلوگیری از آسیب فیزیکی : سمعک ها دستگاه های ظریفی هستند. از افتادن آن ها روی سطوح سخت جلوگیری کنید. هنگام استفاده از اسپری مو یا سایر اسپری ها سمعک را از گوش خارج کنید.

تنظیمات دوره ای و مراجعه به ادیولوژیست :

• بررسی دوره ای شنوایی : شنوایی ممکن است به مرور زمان تغییر کند. توصیه می شود حداقل سالی یک بار (یا طبق توصیه ادیولوژیست) برای ارزیابی مجدد شنوایی مراجعه کنید. در صورت تغییر در وضعیت شنوایی تنظیمات سمعک باید توسط ادیولوژیست به روزرسانی شود.
• سرویس و تنظیمات فنی : حتی اگر شنوایی تغییر نکرده باشد مراجعه منظم به ادیولوژیست (معمولاً هر ۶ ماه تا یک سال) برای بررسی عملکرد فنی سمعک تمیز کردن حرفه ای و انجام تنظیمات دقیق (Fine-tuning) بر اساس بازخوردهای کاربر توصیه می شود. ادیولوژیست می تواند با استفاده از نرم افزارهای تخصصی عملکرد میکروفون ها رسیور و مدارهای داخلی را بررسی کند.
• تعویض قطعات مصرفی : لوله های قالب گوش (در مدل های BTE) پروب های نرم (domes) در مدل های RIC و فیلترهای محافظ جرم گوش (wax guards) قطعات مصرفی هستند که باید به طور منظم (طبق توصیه ادیولوژیست یا در صورت نیاز) تعویض شوند تا از کیفیت صدای مطلوب اطمینان حاصل شود.
• مشاوره در مورد نیازهای جدید : با گذشت زمان ممکن است نیازهای شنیداری فرد تغییر کند (مثلاً شروع یک کار جدید در محیط پر سر و صداتر). مشاوره با ادیولوژیست می تواند به یافتن راهکارها یا برنامه های جدید در سمعک برای سازگاری با این تغییرات کمک کند.

رعایت دقیق دستورالعمل های مراقبت و نگهداری و انجام بازدیدهای منظم از ادیولوژیست نقش حیاتی در حفظ عملکرد صحیح سمعک افزایش طول عمر آن و تداوم رضایت کاربر از تجربه شنوایی بهتر دارد.

راهکارهای تکمیلی و توصیه های سبک زندگی برای مدیریت کم شنوایی

علاوه بر استفاده صحیح و منظم از سمعک که توسط ادیولوژیست تجویز و تنظیم شده است راهکارها و استراتژی های دیگری نیز وجود دارند که می توانند به افراد کم شنوا در مدیریت بهتر چالش های شنیداری و بهبود کیفیت ارتباطات کمک کنند. این راهکارها مکمل استفاده از سمعک هستند و نباید جایگزین آن شوند.

وسایل کمک شنوایی (Assistive Listening Devices – ALDs) :

ALDs دستگاه هایی هستند که برای بهبود شنوایی در شرایط خاص طراحی شده اند و می توانند همراه با سمعک یا به تنهایی استفاده شوند :

• سیستم های FM/DM : این سیستم ها شامل یک میکروفون (که توسط گوینده استفاده می شود) و یک گیرنده (که به سمعک فرد متصل می شود یا به صورت هدفون استفاده می شود) هستند. صدا مستقیماً از میکروفون به گیرنده منتقل می شود و اثر فاصله و نویز محیط را به حداقل می رساند. برای کلاس درس سخنرانی ها جلسات و محیط های پر سر و صدا بسیار مؤثر هستند.
• حلقه های القایی (Induction Loops) : سیستمی که سیگنال صوتی را به سیگنال مغناطیسی تبدیل می کند و این سیگنال توسط قابلیت “تله کویل” (Telecoil یا T-coil) موجود در بسیاری از سمعک ها دریافت می شود. بسیاری از اماکن عمومی (مانند سالن های تئاتر مساجد فرودگاه ها) مجهز به این سیستم هستند.
• تلفن های تقویت شده یا سازگار با سمعک : تلفن هایی که صدای بلندتر و واضح تری دارند یا با تله کویل سمعک سازگار هستند.
• سیستم های هشداردهنده دیداری یا لرزشی : برای آگاهی از صداهایی مانند زنگ در زنگ تلفن یا هشدار آتش به جای سیگنال صوتی از فلاشر نوری یا پد لرزاننده استفاده می کنند.
• دستگاه های اتصال به تلویزیون : ابزارهایی که صدای تلویزیون را مستقیماً به صورت بی سیم به سمعک فرد ارسال می کنند و نیاز به بلند کردن صدای تلویزیون را کاهش می دهند.

پیشگیری از کم شنوایی : اقدامات محافظتی

اگرچه برخی از علل کم شنوایی مانند عوامل ژنتیکی یا پیرگوشی (کم شنوایی ناشی از افزایش سن) اجتناب ناپذیر هستند اما بخش قابل توجهی از موارد کم شنوایی به ویژه کم شنوایی حسی-عصبی ناشی از نویز (Noise-Induced Hearing Loss – NIHL) قابل پیشگیری است. انجام اقدامات محافظتی برای حفظ سلامت شنوایی در طول زندگی بسیار مهم است.

نتیجه گیری علمی و کاربردی

کم شنوایی یک چالش بهداشتی شایع با پیامدهای گسترده بر ارتباطات سلامت روان عملکرد شناختی و کیفیت کلی زندگی است. تشخیص دقیق نوع و میزان کم شنوایی از طریق ارزیابی های جامع توسط ادیولوژیست اولین و حیاتی ترین گام در مدیریت مؤثر این وضعیت است.

سمعک ها از جمله مدل های ارائه شده توسط برندهایی مانند ترنم ابزارهای فناورانه پیشرفته ای هستند که می توانند به طور قابل توجهی توانایی شنیداری و درک گفتار را در اکثر افراد کم شنوا بهبود بخشند. با این حال انتخاب “بهترین” سمعک یک مفهوم مطلق نیست و کاملاً به نیازهای فردی بیمار بستگی دارد. بهترین سمعک سمعکی است که بر اساس تشخیص دقیق ادیولوژیک متناسب با سبک زندگی نیازهای ارتباطی ویژگی های آناتومیک گوش و بودجه بیمار توسط ادیولوژیست متخصص انتخاب تجویز و به دقت تنظیم شود.

فرآیند تجویز و تنظیم سمعک شامل مشاوره انتخاب قالب گیری (در صورت لزوم) تنظیم اولیه تأیید عینی با روش هایی مانند اندازه گیری گوش واقعی (REM) و جلسات پیگیری منظم کلید دستیابی به نتایج مطلوب و رضایت کاربر است. تخصص و مهارت ادیولوژیست در انجام صحیح این فرآیند نقشی اساسی دارد.

علاوه بر استفاده از سمعک به کارگیری راهکارهای ارتباطی مؤثر استفاده از وسایل کمک شنوایی (ALDs) در صورت نیاز مراقبت و نگهداری صحیح از سمعک و انجام تنظیمات دوره ای همگی به مدیریت بهتر کم شنوایی و به حداکثر رساندن مزایای استفاده از سمعک کمک می کنند. همچنین آگاهی از روش های پیشگیری از کم شنوایی به ویژه محافظت در برابر نویز بلند و مدیریت داروهای اتوتوکسیک برای حفظ سلامت شنوایی در طول زندگی ضروری است.