2 آزادی مهم در یک سال با دیپلماسی مقتدرانه

به گمان بسیاری آزادی «حمید نوری» و «اسدالله اسدی» با وجود احکام سنگین صادر شده درباره آن ها در محاکم سوید و بلژیک غیرممکن بود، اما تحت دیپلماسی مقتدرانه و عزتمند دولت سیزدهم طی یک سال این 2 شهروند و مقام ایرانی آزاد و به کشور بازگشتند.

به گزارش هیاهو، ظهر روز شنبه، دولت عمان از تبادل زندانیان میان ایران و سوید با میانجی گری این کشور خبر داد و از فضای مثبت در مذاکرات 2 طرف ایرانی و سویدی در مسقط تمجید و تاکید کرد که خواهان حل و فصل این پرونده انسانی هستند. به دنبال این خبر رسانه های سویدی به نقل از نخست وزیر سوید ضمن تایید آزادی حمید نوری، دادیار سابق قوه قضاییه اعلام کردند که در جریان این تبادل، 2 شهروند زندانی این کشور در ایران به نام های «سعید عزیزی» و «یوهان فلودروس» آزاد و به سوید بازگشتند.

«ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پیامی آزادی حمید نوری را در نتیجه تلاش های مستمر سیاسی، حقوقی و کنسولی دستگاه دیپلماسی، قوه قضاییه و دیگر مراجع ذی ربط کشور دانست و از اهتمام ویژه رییس جمهور شهید آیت الله رییسی و تلاش های مستمر و مجدانه وزیر امور خارجه شهید امیرعبداللهیان در روند رسیدگی و پیگیری سرنوشت و دادگاه حمید نوری در سوید قدردانی کرد.

حمید نوری 18 آبان 1398 به بدو ورود به فرودگاه آرلاندا در استکهلم سوید و تحت آن چه «اصل صلاحیت قضایی جهانی» عنوان شده بود، بازداشت شد. او به اتهام مشارکت در اعدام زندانیان عضو گروه تروریستی منافقین در تابستان سال 1367 طی جلساتی در دادگاه سوید محاکمه و در نهایت به حبس ابد محکوم شد. خانواده و وکلای نوری به حکم صادر شده اعتراض کردند.

وکلای حمید نوری و نیز بسیاری از وکلای بین المللی در اظهارات متعدد روند و اصل دادگاه را متاثر از سیاسی کاری و خارج از قواعد و موازین حقوقی بین المللی و حتی قوانین داخلی سوید عنوان کردند. آن ها اعلام کردند که شاکیان و شاهدان علیه نوری از این دادگاه استفاده کرده اند تا حکومت ایران و شخص رییس جمهور وقت را محکوم کنند. آن ها دادگاه سوید را فاقد صلاحیت رسیدگی به این پرونده اعلام کردند و گفتند دادگاه سوید صلاحیت رسیدگی به وقایع 34 سال پیش در ایران را ندارد و باید این پرونده را برگرداند.

وکلای این شهروند ایرانی تاکید داشتند، بین گفته های شاهدان و شاکیان نزد پلیس و در دادگاه تناقض های اساسی وجود دارد.

دادگاه سوید در نهایت در 28 آذر 1402 دادگاه حمید نوری را با صدور حکم حبس ابد به پایان برد، در حالی که درباره این اتهام هیچ سابقه قضایی وجود نداشت و نهادهای حقوق بشر سازمان ملل حتی یک بار هم در این زمینه تحقیق نکردند.

دیپلماسی مقتدرانه در کنار فعالیت های حقوقی

وکیل حمید نوری روز شنبه بعد از بازگشت موکلش به ایران در گفت وگویی در یک برنامه تلویزیونی گفت: یکی از شهروندمان از اسارت نجات داده شده است. به نظرم جمهوری اسلامی ایران با یک دیپلماسی مقتدرانه در کنار فعالیت های حقوقی و غیره توانسته وظیفه ای را که در قبال شهروندان خود داشته به درستی انجام دهد و دست کم یک شهروند خود را که بیش از پنج سال در سلول انفرادی در شرایط سخت بود، آزاد کرد.

به گزارش هیاهو، با آغاز فعالیت دولت سیزدهم یکی از مهم ترین اقدامات و ماموریت های دستگاه دیپلماسی کشور آزادی شهروندان ایرانی در کشورهای مختلف بوده است که با جدیت این موضوع پیگیری شد و طی سه سال گذشته زندانیان زیادی در چارچوب موافقت نامه های انتقال محکومان یا در تبادل در قالب یک توافق سیاسی به کشور بازگشتند که آخرین آن حمید نوری است.

در این میان حمید نوری از مقامات قضایی پیشین و اسدالله اسدی، دیپلمات کشورمان در آلمان به طرز غیرقانونی بازداشت و محاکمه شدند و در حالی که همگان فکر می کردند که این افراد در چارچوب تبادل سیاسی منتقل نمی شوند، اما هر 2 تبادل و به کشور بازگشتند.

دیدار فرزندان حمید نوری با امیرعبداللهیان

آزادی دیپلمات ایرانی از زندان های اروپا

اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی در کشور اتریش بود که در اول ژوییه 2018 در آلمان با ادعای دست داشتن در عملیات بمب گذاری علیه گردهمایی گروهک تروریستی منافقین در پاریس بازداشت شد. او به اتهام طراحی عملیات تروریستی در اروپا، در دادگاه تروریستی آنتورپ بلژیک به همراه سه متهم دیگر محاکمه شد. دادگاه کیفری آنتورپ در اقدامی غیرقانونی و برخلاف کنوانسیون وین با رد مصونیت دیپلماتیک اسدالله اسدی، وی را به 20 سال زندان محکوم کرد و در روز 15 اردیبهشت 1400، حبس اسدالله اسدی تایید شد. اما با پیگیری و ممارست وزارت خارجه در دولت سیزدهم با وساطت دولت عمان میان ایران و بلژیک، این دیپلمات ایرانی در خرداد 1402 در تبادل با چهار زندانی اتریشی و بلژیکی آزاد و به کشور بازگشت.

«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه شهید ایران در پیامی در شبکه مجازی ایکس (توییتر سابق) نوشت: دیپلمات بی گناه کشورمان که برخلاف حقوق بین الملل و به طور غیرقانونی حدود پنج سال در آلمان و بلژیک بازداشت بود، به زودی وارد ایران عزیزمان خواهد شد.

این تبادل در حالی انجام شد که دولت بلژیک تضمین کرده بود، اسدی با هیچ زندانی غربی در ایران مبادله نخواهد شد. همان طور که دولت سوید درباره حمید نوری موضعی مشابه اتخاذ کرده بود اما در نهایت از مواضع خود عقب نشینی کرده و به آزادی آن ها تن دادند.

دیدار و گفت وگوی رییسی و اسدی

پرونده ای تحت شدیدترین فشارهای سیاسی

شایان ذکر است که روند مذاکرات فشرده و طولانی آزادی این افراد طی 2 سال اخیر از سوی مقامات وزارت خارجه، قوه قضاییه و دولت شهید رییسی سیاسی و در چارچوب کنوانسیون 1916 و قوانین و قواعد بین المللی با جدیت دنبال شده است. پرونده این افراد به ویژه حمید نوری و اسدالله اسدی صرفا یک پرونده حقوقی و قضایی نبود؛ بلکه تحت شدیدترین فشارهای سیاسی از سوی برخی مراجع سیاسی و قضایی اروپایی و گروه های فشار و تروریستی به ویژه منافقین پیگیری شد.

رییس جمهور شهید در مرداد 1402 در دیدار با اسدی، ضمن تبریک آزادی این دپیلمات ایرانی و موفقیت و سربلندی او و خانواده اش در این آزمون سخت، گفت: مدعیان حقوق بشر بار دیگر نشان دادند که به هیچ قانونی پایبندی ندارند و با نقض آشکار و بی سابقه مصونیت دیپلماتیک، ضوابط و اصول بین المللی را زیر پا گذاشتند.

آزادی حمید نوری و اسدالله اسدی طی یک سال اخیر را باید نتیجه نگاه رییس جمهور شهید و استمرار و پیگیری این نگاه از سوی شهید امیرعبداللهیان دانست که با استفاده از همه مولفه های قدرت ملی مسیر دستیابی به منافع ملی را هموار کرد و امروز ثمرات و نتایج اقدامات آن ها حتی در نبودشان مستمر و جاری است.

مقامات دولت سیزدهم موفقیت کشور در آزادی زندانیان ایرانی به ویژه 2 زندانی مذکور را ناشی از همراهی و هم افزایی دستگاه های مربوطه از جمله وزارت اطلاعات، وزارت خارجه، قوه قضاییه و غیره می دانند که این همراهی موجب شده تا یک دیپلماسی عزتمند و نه التماسی شکل گیرد که اتفاقا به نتایج درخوری منجر شده است.

نیروهای امنیتی سوید در مقابل دادگاه استکهلم

پیروزی سیاسی و حقوقی ایران

آزادی حمید نوری و اسدالله اسدی در سطح و نوع خود هر چند در قالب یک بده بستان و مبادله انجام گرفت، اما بدون شک آزادی این افراد با وجود فشارهای سیاسی بین المللی، برای ایران بیش از کشورهای اروپایی یک پیروزی سیاسی و حقوقی است که به خصوص پروژه و تلاش منافقین را درهم شکست.

آنچه از این رویداد به جا ماند، خسارتی است که دستگاه های قضایی و دادگاه های این کشورهای غربی به خاطر برگزاری دادگاه های غیرقانونی و وارد کردن اتهامات واهی سیاسی، غیرحقوقی و بر خلاف موازین مسلم بین المللی در دنیا و نزد افکار عمومی متحمل شدند.

پایان خبر هیاهو