روز اول مدرسه با کلی ذوق و شوق کیفش را بست و راهی مدرسه شد. معلم شروع به تدریس حروف الفبا کرد؛ الف، ب، پ، ت… و او باید شروع به نوشتن می کرد. با خوشحالی شروع به نوشتن کرد، اما انگار چیزی ایراد داشت؛ حروف را کم وزیاد و کج ومعوج می نوشت. همه به چشم عقب مانده نگاهش می کردند ولی او از نظر هوشی کاملا نرمال بود. البته خودش هم می دانست ایرادی وجود دارد، اما ندانستن دلیل آن کلافه اش می کرد. او به یکی از اختلالات یادگیری (نارسانویسی) دچار بود و روش های معمول آموزش برایش مناسب نبود. این جمله کاملا صحیح و به جا است که «اگر دانش آموزی به شیوه آموزش رسمی یاد نمی گیرد، پس ما باید روش مان را تغییر دهیم». در این مقاله می خواهیم به بررسی نقش بازی درمانی در بهبود اختلالات یادگیری کودکان و بازی های مناسب برای رفع آن ها بپردازیم.
بازی درمانی در اختلال یادگیری
یادگیری در حالت نرمال هم فرآیندی کاملا پیچیده و زمان بر است. مثلا آیا تابه حال فکر کرده اید که چقدر طول کشید تا آداب ورسوم درست غذاخوردن را یاد بگیریم؟ همه ما تقریبا از 1 سالگی شروع به غذاخوردن و البته صدور آن به جای جای خانه می کنیم و 3، 4، 5 یا حتی 6 سالگی در این مهارت به تسلط کامل می رسیم! حالا اگر مانعی طبیعی یا غیرطبیعی بر سر راه یادگیری مان وجود داشته باشد، سختی فرآیند آن چندبرابر هم می شود. در اختلالات یادگیری دقیقا چنین حالتی پیش می آید، یعنی ضعف های عصب شناختی مانع پردازش درست اطلاعات در مغز می شود. البته ما در این مقاله قصد بررسی علل این مشکلات را نداریم، زیرا در مقالات دیگری مانند مشکل املا نویسی، اختلال خواندن، نارسانویسی و اختلال یادگیری ریاضی به بررسی جداگانه هرکدام از آن ها پرداخته ایم.
هدف ما در اینجا تنها بررسی نحوه عملکرد بازی درمانی در بهبود آن ها است. ناتوانایی های یادگیری جزو اختلالات عصبی -رشدی هستند. در این مشکلات، برخی از مناطق مغزی به اندازه کافی رشد نمی کنند و باعث ایجاد اختلال در یک یا چند زمینه عملکردی می شوند. مثلا کودکی که از لحاظ هوشی حتی از نرمال هم بالاتر است، به دلیل اختلال هماهنگی رشدی در مهارت های حرکتی شبیه افراد ناتوان ذهنی به نظر برسد. خرید لباس پلیس پسرانه برای کودکان باعث ایجاد شور و هیجان در آنها هنگام بازی می شود . مثلا در پردازش اطلاعات دیداری ضعیف است و دچار نارساخوانی می شود. در چنین مواقعی متخصصان چه کاری برای درمان مشکل انجام می دهند؟ آن ها از روش های چندحسی کمک می گیرند. در این روش ها، از تمام حواس کودک کمک گرفته می شود تا ضعف خاص او پوشش داده شود.
به عنوان مثال، اگر کودک کلمه یا حرفی را همزمان ببیند، بشنود و لمس کند، احتمال یادگیری آن و بهبود نارساخوانی نیز بیشتر می شود. بازی ها در درمان اختلالات یادگیری نیز به شیوه مشابهی عمل می کنند؛ یعنی به کودک کمک می کنند تا از تمام حواسش برای یادگیری استفاده کند. با توجه به اینکه علل و عوامل اختلالات یادگیری تا حدودی با یکدیگر تفاوت دارند، ما نیز برای هرکدام از آن ها بازی های جداگانه ای را مطرح می کنیم. اگر با تفاوت های این اختلالات آشنا نیستید، از مقاله چگونه اختلالات یادگیری را در کودک تشخیص دهیم؟ کمک بگیرید. روش های زیر به صورت خلاقانه ای از بازی ها برای بهبود نارساخوانی استفاده می کنند و برخی از آن ها به قدری جذاب و خلاقانه هستند که محض تفریح هم می توان انجام شان داد. برای تقویت خلاقیت کودکان از مقاله بازی های تقویت خلاقیت در کودکان نیز استفاده کنید.
کودکان نارساخوان معمولا در تشخیص برخی یا تمام حروف ضعیف هستند. در این روش از آن ها می خواهیم تا حرف یا حروف خاصی را به شیوه دلخواه شان طراحی و رنگ آمیزی کنند. اگر کودک در تشخیص و خوانش حروف ماهر شده است، این بازی را با کشیدن نقاشی کلمات ادامه دهید. قافیه سازی از بهترین و موثرترین فعالیت ها برای افزایش آگاهی واج شناختی دانش آموزان است. این بازی ارتباط بین حروف و صداها را به او آموزش می دهد. پس کتاب های مصور و دارای داستان های قافیه دار برایش بخوانید و بعد از هر جفت قافیه، از او بخواهید تا کلمات هم قافیه دیگری پیدا کند. عمل خواندن در نگاه اول ساده به نظر می رسد. واژه ها دارای معنا هستند. بنابراین خواندن ترجمان مستقیم نمادها به فکر کردن یا گفتار است، اما در واقع این کار به این سادگی هم نیست.
خواندن در اصل فرآیند شگفت آوری است که در آن فعالیت های شناختی زیادی باید به طور همزمان عمل نمایند و مشکل در این زمینه می تواند به دلیل اختلال خواندن باشد. برخی از مولفان، بر این عقیده اند که خواندن یک فرآیند رمزگشایی است و کودکان زمانی این توانایی را کسب می کنند که پیوند میان نمادهای نوشتاری و اصوات گفتاری را یاد گرفته باشند. همیشه قبل از استفاده از لباس فرم پلیس راهنمایی و رانندگی آن را بررسی کنید و از سلامتی آن مطمین شوید . مشکل در امر تبدیل نمادهای نوشتاری به صوتی، منجر به اختلال خواندن می شود. اما مولفان دیگر معتقداند که خواندن چیزی بیش از یک فرآیند رمزگشایی است و اعتقاد دارند که این کار به معنای کسب مفهوم از یک متن است. خواندن عبارت است از ارتباط کلی فرد با اطلاعات نمادی، اطلاعاتی که با علایم و نشانه ها القا می گردد و معمولاً بر جنبه ادراک و فهم بصری یادگیری اطلاق شده است.
اختلال خواندن یا نارسـاخوانی اصطلاحی اسـت که به مشـکل در اکتسـاب و پردازش زبان اشـاره دارد. افراد مبتلا به نارسـاخوانی در ارتبـاط دادن حروفـی کـه در صفحـه می بیننـد بـا صداهایـی کـه تولیـد می کننـد، مشـکل دارنـد. در نتیجـه، خوانـدن بـرای آن هـا بـه یک فرآینـد آهسـته، پر زحمـت و غیـر روان تبدیل می شـود. مشـکلات در خوانـدن و اختلال خواندن حتـی قبـل از یادگیـری خواندن شـروع می شـود. کودکان کودکسـتانی ممکن اسـت مانند همسـالان خـود نتواننـد حـروف را تشـخیص دهند و بنویسـند. افـراد مبتلا به نارسـاخوانی ممکن اسـت در دقت و املا نیـز مشـکل داشـته باشـند. همچنین ممکن اسـت از فعالیت هایـی که نیاز بـه خواندن دارنـد، اجتناب کنند.
اختلال یادگیری دسته ای از اختلالات مربوط به کودکان می باشد که شامل اختلال در خواندن یا اختلال در ریاضیات و یا اختلال در دیکته نویسی می باشد. اختلال یادگیری زمانی تشخیص داده می شود که پیشرفت کودک برای خواندن،نوشتن و ریاضیات پایین تر از سطح سنی،هوشی و تحصیلی مورد انتظار باشد. مجموعه بازی هایی که در زیر آمده است،به تحریک بخش هایی از مغز که در اختلال یادگیری دخالت دارد ،می پردازد و از این طریق به درمان این سری از اختلالات و یا پیشگیری از آن کمک شایانی خواهد کرد. درگیرکردن حس لامسه نیز به بهبود نارساخوانی کمک می کند. حروف آهنربایی و تخته مغناطیسی برای فرزندتان تهیه کنید و از او بخواهید کلمات مختلف را روی آهنربا بسازد تا با تلفیق حس بینایی و لامسه، درک بهتری از نحوه شناسایی و خوانش حروف به دست آورد.
آواشناسی ضعیف یکی دیگر از علایم نارساخوانی است. در این تمرین همراه با کودک اسامی و کلمات مختلف را بیان و هجا کنید. در حین هجای کلمات مختلف، همراه با کودک کف بزنید یا متن را تبدیل به شعر کنید تا برایش جنبه بازی و سرگرمی داشته باشد. قبل از خرید لباس بسیجی ، مواد مورد استفاده و روش دوخت آن را بررسی کنید . این برنامه ها مانند محیط مدرسه استرس زا نیستند و مهارت های خواندن را در محیطی امن تقویت می کنند. برخی از این برنامه ها حتی توانایی تمرکز بر نقاط ضعف کودک و تقویت مهارت های موردنیاز او را دارند. کودکان مبتلا به نارسانویسی در نوشتن کلمات و بیان نوشتاری افکارشان مشکل دارند. از روش های زیر به عنوان بازی درمانی برای رفع اختلال نوشتن در کودکان استفاده کنید.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "بازی برای کودکان دارای اختلال یادگیری" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی, کسب و کار ایرانی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "بازی برای کودکان دارای اختلال یادگیری"، کلیک کنید.