رازهای بازار فارکس که اکثر معامله گران نمیدانند؛ نکاتی برای موفقیت بیشتر

فارکس چیست؟

آیا تریدر فارکس، شغل خوبی است؟ بازار تبادل ارز خارجی یا فارکس (Forex) بزرگترین بازار مالی جهان است که روزانه تریلیون ها دلار در آن معامله می شود. این بازار غیرمتمرکز بستری برای خرید و فروش ارزهای مختلف در برابر یکدیگر فراهم می کند. برخلاف بازارهای سهام که در صرافی های متمرکز معامله می شوند فارکس یک بازار فرابورس (OTC) است به این معنی که معاملات مستقیماً بین طرفین انجام می شود و هیچ مکان فیزیکی مرکزی برای انجام معاملات وجود ندارد. شرکت کنندگان اصلی در این بازار شامل بانک های بزرگ بانک های مرکزی مؤسسات مالی شرکت های چندملیتی دولت ها صندوق های سرمایه گذاری و معامله گران خرد هستند.

معاملات در بازار فارکس بر اساس جفت ارزها انجام می شود. هر جفت ارز شامل دو ارز است که ارزش نسبی آن ها نسبت به یکدیگر معامله می شود. به عنوان مثال در جفت ارز EUR/USD یورو (EUR) ارز پایه و دلار آمریکا (USD) ارز مظنه است. قیمت جفت ارز نشان می دهد که برای خرید یک واحد از ارز پایه چند واحد از ارز مظنه مورد نیاز است. معامله گران فارکس با پیش بینی تغییرات در ارزش نسبی ارزها سود کسب می کنند. اگر معامله گر پیش بینی کند که ارزش ارز پایه در برابر ارز مظنه افزایش خواهد یافت اقدام به خرید (Buy یا Long) جفت ارز می کند. در مقابل اگر پیش بینی کند که ارزش ارز پایه کاهش خواهد یافت اقدام به فروش (Sell یا Short) جفت ارز می کند.

ویژگی های فنی بازار فارکس

بازار فارکس دارای ویژگی های فنی منحصر به فردی است که آن را از سایر بازارهای مالی متمایز می کند. درک این ویژگی ها برای هر معامله گری که قصد ورود به این بازار را دارد ضروری است.

نقدشوندگی بالا

درآمد تریدر در کدام بازار مالی بیشتر است؟ بازار فارکس به دلیل حجم معاملات بسیار بالا از نقدشوندگی فوق العاده ای برخوردار است. این ویژگی به این معناست که معامله گران می توانند به راحتی و به سرعت معاملات خود را با کمترین اسپرد (Spread) یا تفاوت بین قیمت خرید و فروش باز و بسته کنند. نقدشوندگی بالا به ویژه برای معامله گران بزرگ که حجم معاملات قابل توجهی دارند اهمیت زیادی دارد زیرا آن ها می توانند بدون نگرانی از تاثیر معاملات خود بر قیمت بازار به فعالیت بپردازند.

نوسانات بالا

نوسانات (Volatility) در بازار فارکس معمولاً بالا است. قیمت ارزها می تواند به سرعت و به طور قابل توجهی در پاسخ به رویدادهای اقتصادی سیاسی و ژئوپلیتیکی تغییر کند. این نوسانات فرصت های معاملاتی زیادی را برای معامله گران فراهم می کند اما در عین حال ریسک های بیشتری را نیز به همراه دارد. معامله گران باید آمادگی مواجهه با نوسانات ناگهانی قیمت ها را داشته باشند و از ابزارهای مدیریت ریسک به طور موثر استفاده کنند.

بازار ۲۴ ساعته

بازار فارکس یک بازار ۲۴ ساعته است که در طول شبانه روز و ۵ روز هفته (به جز تعطیلات آخر هفته) فعال است. این ویژگی به معامله گران امکان می دهد تا در هر زمان از شبانه روز که برای آن ها مناسب است به معامله بپردازند. بازار فارکس از طریق شبکه ای جهانی از بانک ها و مؤسسات مالی در سراسر جهان فعالیت می کند و با پایان ساعات کاری در یک منطقه جغرافیایی بازار در منطقه دیگری باز می شود. مهم ترین مراکز معاملاتی فارکس شامل لندن نیویورک توکیو و سیدنی هستند.

اهرم مالی

اهرم مالی (Leverage) یکی از ویژگی های جذاب و در عین حال پرریسک بازار فارکس است. کارگزاری های فارکس معمولاً به معامله گران اهرم مالی ارائه می دهند که به آن ها امکان می دهد با سرمایه کمتری حجم معاملات بزرگتری را کنترل کنند. به عنوان مثال اهرم ۱ : ۱۰۰ به این معنی است که معامله گر می تواند با ۱۰۰۰ دلار سرمایه معاملاتی به ارزش ۱۰۰,۰۰۰ دلار انجام دهد. اهرم مالی می تواند سودهای بالقوه را افزایش دهد اما در عین حال زیان های بالقوه را نیز به همان نسبت افزایش می دهد. استفاده از اهرم مالی نیازمند دانش و تجربه کافی در مدیریت ریسک است و معامله گران باید با احتیاط از آن استفاده کنند.

بازار غیرمتمرکز

همانطور که اشاره شد بازار فارکس یک بازار غیرمتمرکز است. این بدان معناست که هیچ نهاد مرکزی واحدی بر این بازار نظارت نمی کند و قیمت ها بر اساس عرضه و تقاضا در میان شرکت کنندگان مختلف تعیین می شوند. عدم تمرکز بازار فارکس مزایایی مانند شفافیت بیشتر و کاهش احتمال دستکاری قیمت ها را به همراه دارد. با این حال نظارت و مقررات در این بازار نسبت به بازارهای متمرکز مانند بورس های سهام کمتر است.

عوامل تاثیرگذار بر قیمت در بازار فارکس

قیمت ارزها در بازار فارکس تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می گیرد که می توان آن ها را به دو دسته کلی عوامل بنیادی (Fundamental) و عوامل تکنیکال (Technical) تقسیم کرد. درک این عوامل و نحوه تاثیرگذاری آن ها بر قیمت ارزها برای تحلیل بازار و تصمیم گیری های معاملاتی ضروری است.

عوامل بنیادی

تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به بررسی عوامل اقتصادی سیاسی و اجتماعی که بر ارزش یک ارز تاثیر می گذارند می پردازد. این عوامل می توانند شامل موارد زیر باشند :

• شاخص های اقتصادی : شاخص های اقتصادی کلان مانند نرخ رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) نرخ تورم نرخ بیکاری نرخ بهره تراز تجاری و شاخص های مصرف کننده نقش مهمی در تعیین ارزش ارزها دارند. به طور کلی اقتصادهای قوی با رشد اقتصادی بالا تورم پایین و نرخ بهره جذاب تمایل به جذب سرمایه گذاری خارجی دارند که این امر باعث افزایش تقاضا برای ارز آن کشور و در نتیجه افزایش ارزش آن می شود. اعلام ناگهانی و غیرمنتظره این شاخص ها می تواند نوسانات قابل توجهی در بازار فارکس ایجاد کند.
• سیاست های بانک های مرکزی : سیاست های پولی بانک های مرکزی به ویژه سیاست های مربوط به نرخ بهره تاثیر بسزایی بر ارزش ارزها دارند. افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی معمولاً باعث جذب سرمایه گذاری خارجی و افزایش ارزش ارز آن کشور می شود زیرا سرمایه گذاران به دنبال بازدهی بالاتر هستند. علاوه بر نرخ بهره سیاست های دیگری مانند تسهیل کمی (Quantitative Easing) و سیاست های نرخ بهره منفی نیز می توانند تاثیرات قابل توجهی بر بازار فارکس داشته باشند.
• رویدادهای سیاسی و ژئوپلیتیکی : رویدادهای سیاسی و ژئوپلیتیکی مانند انتخابات تغییر دولت ها تنش های بین المللی جنگ ها و بحران های سیاسی می توانند باعث ایجاد عدم اطمینان و نوسانات در بازار فارکس شوند. به طور معمول در زمان وقوع بحران ها ارزهای امن مانند دلار آمریکا ین ژاپن و فرانک سوئیس تقویت می شوند زیرا سرمایه گذاران به دنبال پناهگاه امن برای سرمایه های خود هستند.
• بدهی های دولتی و سیاست های مالی : سطح بدهی های دولتی و سیاست های مالی دولت ها نیز می توانند بر ارزش ارزها تاثیر بگذارند. کشورهایی با بدهی های دولتی بالا و سیاست های مالی ناپایدار ممکن است با کاهش ارزش ارز خود مواجه شوند زیرا سرمایه گذاران نگران توانایی بازپرداخت بدهی ها و ثبات اقتصادی آن کشور هستند.
• قیمت کالاهای اساسی : برای کشورهایی که صادرکننده عمده کالاهای اساسی هستند قیمت این کالاها می تواند تاثیر قابل توجهی بر ارزش ارز آن ها داشته باشد. به عنوان مثال ارزش ارز کشورهایی مانند کانادا استرالیا و نروژ که صادرکنندگان نفت و مواد معدنی هستند معمولاً با قیمت این کالاها همبستگی دارد. افزایش قیمت کالاهای اساسی می تواند باعث افزایش درآمد صادراتی و تقویت ارزش ارز این کشورها شود.

عوامل تکنیکال

تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) به بررسی نمودارهای قیمت و الگوهای تاریخی قیمت برای پیش بینی حرکات آتی قیمت می پردازد. تحلیلگران تکنیکال معتقدند که تمام اطلاعات مربوط به بازار در قیمت ها منعکس شده است و نیازی به بررسی عوامل بنیادی نیست. ابزارهای اصلی تحلیل تکنیکال شامل موارد زیر هستند :

• الگوهای نموداری (Chart Patterns) : الگوهای نموداری اشکال مشخصی هستند که در نمودارهای قیمت ظاهر می شوند و می توانند نشان دهنده ادامه یا تغییر روند قیمت باشند. الگوهای رایج شامل الگوی سر و شانه (Head and Shoulders) الگوی دو قله و دو دره (Double Top/Bottom) الگوهای مثلث (Triangles) و الگوهای پرچم و کنج (Flags and Pennants) هستند.
• اندیکاتورهای تکنیکال (Technical Indicators) : اندیکاتورهای تکنیکال محاسبات ریاضی هستند که بر اساس قیمت و حجم معاملات انجام می شوند و برای شناسایی روندها نقاط اشباع خرید و فروش و سیگنال های معاملاتی استفاده می شوند. اندیکاتورهای رایج شامل میانگین های متحرک (Moving Averages) شاخص قدرت نسبی (RSI) مکدی (MACD) و خطوط بازگشتی فیبوناچی (Fibonacci Retracements) هستند.
• سطوح حمایت و مقاومت (Support and Resistance Levels) : سطوح حمایت و مقاومت سطوحی در نمودار قیمت هستند که قیمت به طور تاریخی در آن ها تمایل به توقف یا تغییر جهت داشته است. سطح حمایت سطحی است که انتظار می رود قیمت در آن سطح با افزایش تقاضا مواجه شود و از کاهش بیشتر قیمت جلوگیری کند. سطح مقاومت سطحی است که انتظار می رود قیمت در آن سطح با افزایش عرضه مواجه شود و از افزایش بیشتر قیمت جلوگیری کند.
• خطوط روند (Trend Lines) : خطوط روند خطوطی هستند که بر روی نمودار قیمت رسم می شوند و جهت کلی حرکت قیمت را نشان می دهند. خط روند صعودی خطی است که نقاط کف های قیمتی را به هم متصل می کند و نشان دهنده روند صعودی است. خط روند نزولی خطی است که نقاط سقف های قیمتی را به هم متصل می کند و نشان دهنده روند نزولی است.

پیش بینی های قیمتی در فارکس

پیش بینی قیمت در بازار فارکس امری بسیار دشوار و پیچیده است و هیچ روش قطعی برای پیش بینی دقیق قیمت ها وجود ندارد. بازار فارکس تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد که بسیاری از آن ها غیرقابل پیش بینی هستند. با این حال معامله گران می توانند با استفاده از ترکیبی از تحلیل بنیادی و تکنیکال تخمین های آگاهانه تری از حرکات احتمالی قیمت ارائه دهند و احتمالات را ارزیابی کنند.

محدودیت های پیش بینی :

• پیچیدگی بازار : بازار فارکس بسیار پیچیده و پویا است و تحت تاثیر عوامل متعدد و متغیر قرار دارد. پیش بینی دقیق همه این عوامل و تاثیر آن ها بر قیمت ها عملاً غیرممکن است.
• غیرقابل پیش بینی بودن رویدادها : رویدادهای غیرمنتظره مانند بحران های سیاسی بلایای طبیعی و شوک های اقتصادی می توانند تاثیرات ناگهانی و غیرقابل پیش بینی بر بازار فارکس داشته باشند و پیش بینی ها را بی اعتبار کنند.
• تاثیر رفتار معامله گران : رفتار جمعی معامله گران نیز می تواند بر قیمت ها تاثیر بگذارد. پیش بینی رفتار معامله گران و واکنش آن ها به رویدادهای مختلف دشوار است.

روش های تخمین قیمت (نه پیش بینی دقیق) :

• ترکیب تحلیل بنیادی و تکنیکال : بهترین رویکرد برای تخمین حرکات احتمالی قیمت استفاده از ترکیبی از تحلیل بنیادی و تکنیکال است. تحلیل بنیادی به معامله گران کمک می کند تا درک عمیق تری از عوامل کلان اقتصادی و سیاسی که بر ارزش ارزها تاثیر می گذارند کسب کنند. تحلیل تکنیکال به آن ها کمک می کند تا الگوهای قیمتی و روندها را شناسایی کرده و نقاط ورود و خروج احتمالی را تعیین کنند.
• سناریوپردازی : به جای تلاش برای پیش بینی دقیق قیمت معامله گران می توانند سناریوهای مختلفی را برای حرکات احتمالی قیمت در نظر بگیرند و برای هر سناریو برنامه ریزی کنند. سناریوپردازی به معامله گران کمک می کند تا آمادگی بیشتری برای مواجهه با شرایط مختلف بازار داشته باشند.
• مدیریت ریسک : با توجه به عدم قطعیت بازار فارکس مدیریت ریسک از اهمیت حیاتی برخوردار است. معامله گران باید همواره از حد ضرر (Stop Loss) برای محدود کردن زیان های احتمالی استفاده کنند و حجم معاملات خود را به گونه ای تنظیم کنند که با ریسک قابل قبولی مطابقت داشته باشد.

جدول مقایسه تحلیل بنیادی و تکنیکال :

ویژگی	تحلیل بنیادی	تحلیل تکنیکال
تمرکز	عوامل اقتصادی سیاسی و اجتماعی موثر بر ارزش ارز	نمودارهای قیمت الگوهای قیمتی و اندیکاتورهای تکنیکال
هدف	درک ارزش ذاتی ارز و پیش بینی حرکات بلندمدت قیمت	شناسایی روندها نقاط ورود و خروج و پیش بینی حرکات کوتاه مدت قیمت
افق زمانی	بلندمدت	کوتاه مدت و میان مدت
ابزارها	گزارش های اقتصادی اخبار سیاسی داده های مالی شرکت ها تحلیل های کلان اقتصادی	نمودارهای قیمت الگوهای نموداری اندیکاتورهای تکنیکال سطوح حمایت و مقاومت خطوط روند
مزایا	درک عمیق از عوامل موثر بر قیمت مناسب برای سرمایه گذاری های بلندمدت	شناسایی سریع فرصت های معاملاتی مناسب برای معاملات کوتاه مدت و روزانه
معایب	نیاز به دانش اقتصادی و سیاسی ممکن است سیگنال های معاملاتی دیر ارائه دهد	نادیده گرفتن عوامل بنیادی ممکن است سیگنال های معاملاتی اشتباه ارائه دهد

نتیجه گیری

بازار فارکس یک بازار مالی پویا و پیچیده با فرصت ها و ریسک های فراوان است. موفقیت در این بازار نیازمند دانش مهارت تجربه و مدیریت ریسک صحیح است. درک ویژگی های فنی بازار عوامل تاثیرگذار بر قیمت و روش های تحلیل بنیادی و تکنیکال گام های اساسی برای ورود به این بازار هستند. با این حال مهم است به یاد داشته باشید که هیچ روش قطعی برای پیش بینی قیمت در بازار فارکس وجود ندارد و معامله گران باید همواره با احتیاط عمل کرده و از ابزارهای مدیریت ریسک به طور موثر استفاده کنند. این مقاله صرفاً با هدف آموزش و افزایش دانش معامله گران در مورد بازار فارکس ارائه شده است و هیچ گونه توصیه ای برای سرمایه گذاری ارائه نمی دهد. تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری در بازار فارکس تصمیمی شخصی است که باید بر اساس تحقیق تحلیل و درک ریسک های مربوطه انجام شود.

پرسش و پاسخ

سوال ۱ : آیا معامله گری در فارکس برای افراد مبتدی مناسب است؟

معامله گری در فارکس می تواند برای افراد مبتدی جذاب باشد اما به دلیل نوسانات بالا و استفاده از اهرم مالی ریسک های قابل توجهی نیز دارد. افراد مبتدی باید قبل از ورود به این بازار دانش و آموزش کافی در مورد مفاهیم پایه فارکس تحلیل تکنیکال و بنیادی و مدیریت ریسک کسب کنند. همچنین توصیه می شود با سرمایه کم و در حساب های آزمایشی (دمو) شروع به معامله کنند تا تجربه کسب کنند و استراتژی های معاملاتی خود را آزمایش کنند.

سوال ۲ : چه مقدار سرمایه برای شروع معامله گری در فارکس نیاز است؟

حداقل سرمایه مورد نیاز برای شروع معامله گری در فارکس بستگی به کارگزاری و نوع حساب معاملاتی دارد. برخی از کارگزاری ها امکان باز کردن حساب با سرمایه بسیار کم (حتی ۱۰ دلار) را فراهم می کنند. با این حال توصیه می شود از پراپ فرم رایگان استفاده نموده و یا با سرمایه ای شروع کنید که در صورت ضرر تحمل از دست دادن آن را داشته باشید و به زندگی مالی شما آسیب نرساند. سرمایه اولیه باید متناسب با اهداف معاملاتی سطح ریسک پذیری و استراتژی معاملاتی شما باشد.

سوال ۳ : آیا می توان با معامله گری در فارکس ثروتمند شد؟

معامله گری در فارکس پتانسیل کسب سود بالا را دارد اما به همان اندازه ریسک از دست دادن سرمایه نیز وجود دارد. تبلیغات اغراق آمیز در مورد ثروتمند شدن سریع در فارکس اغلب گمراه کننده هستند. موفقیت در بازار فارکس نیازمند تلاش پشتکار دانش مهارت و مدیریت ریسک صحیح است. بسیاری از معامله گران در بازار فارکس ضرر می کنند و تنها تعداد کمی از آن ها به سودآوری پایدار دست می یابند. بنابراین انتظارات واقع بینانه داشته باشید و به معامله گری در فارکس به عنوان یک شغل جدی و نیازمند تخصص نگاه کنید نه یک راه سریع برای ثروتمند شدن.