خلاصه کتاب بازیابی یک واقعه ( نویسنده علیرضا کمری )

کتاب بازیابی یک واقعه اثر علیرضا کمری، بازخوانی انتقادی و جامع واقعه تاریخی نبرد محمره (خرمشهر) در سال ۱۲۷۳ هجری قمری و جنگ ایران و انگلیس در دوره قاجار است که با تصحیح و تحلیل سند اصیل خانلرمیرزای احتشام الدوله، رویدادی کلیدی را برای فهم ریشه های تاریخی و هویت امروز خرمشهر و خوزستان تبیین می کند.

این اثر ارزشمند، فراتر از یک روایت صرف از گذشته، به تحلیل عمیق بسترهای سیاسی، اجتماعی و نظامی آن دوران می پردازد و ابعاد مختلف رویارویی ایران با قدرت های استعماری را واکاوی می کند. علیرضا کمری، با رویکردی پژوهشی و دقیق، به خواننده امکان می دهد تا با فهمی جامع و مستند از این واقعه، نه تنها به درکی کامل از کتاب دست یابد، بلکه ارزش های تحلیلی و تاریخی آن را نیز به روشنی دریابد. این مقاله تلاش می کند تا به عنوان یک مرجع کامل برای درک این اثر، مخاطبان را ترغیب به مطالعه عمیق تر تاریخ ایران و آثار این نویسنده برجسته کند.

مقدمه: بازیابی خاطره ای از تاریخ ایران

تاریخ، مجموعه ای از وقایع پراکنده نیست، بلکه زنجیره ای به هم پیوسته از رویدادها، تصمیمات و پیامدهایی است که درک هر کدام، روشنایی بخش مسیرهای گذشته، حال و آینده است. در این میان، برخی وقایع به دلیل تأثیرات ماندگارشان بر هویت ملی و حافظه جمعی یک ملت، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. کتاب بازیابی یک واقعه، نوشته علیرضا کمری، دقیقاً به سراغ یکی از همین مقاطع حساس و سرنوشت ساز تاریخ معاصر ایران رفته است؛ نبردی که در سال ۱۲۷۳ هجری قمری در منطقه محمره (خرمشهر کنونی) میان نیروهای ایرانی و قوای متجاوز بریتانیا درگرفت. این کتاب، نه تنها به بازگویی صرف این نبرد می پردازد، بلکه با استناد به اسناد دست اول و تحلیل های دقیق، اهمیت ژئوپلیتیکی خوزستان و رقابت قدرت های بزرگ در منطقه خلیج فارس را در دوره قاجار عیان می سازد.

اهمیت این اثر در بازخوانی تاریخ، به خصوص برای نسل های امروز، دوچندان است. خرمشهر، که در حافظه تاریخی ما با نام خونین شهر و فداکاری های دوران دفاع مقدس گره خورده است، پیش تر نیز صحنه رویارویی های تاریخی با بیگانگان بوده است. بازیابی یک واقعه، این پیشینه تاریخی را از خلال یک سند کمتر شناخته شده، اما بسیار معتبر، احیا می کند. نویسنده برجسته این اثر، علیرضا کمری، که خود از چهره های شناخته شده در حوزه تاریخ نگاری و پژوهش اسناد است، با تصحیح و غنی سازی کتابچه خانلرمیرزای احتشام الدوله، به آن ابعادی تازه بخشیده است. خواندن خلاصه و تحلیل این کتاب، برای هر دانشجوی تاریخ، پژوهشگر علوم سیاسی، علاقه مند به تاریخ معاصر ایران، و حتی عموم کتاب خوانانی که به دنبال درک عمیق تری از چالش ها و پایداری های این مرز و بوم هستند، ضروری است. این اثر نه تنها به روایت گذشته می پردازد، بلکه آینه ای تمام نما برای فهم حال و پیش بینی آینده چالش های ملی ماست.

علیرضا کمری: نویسنده ای در خدمت تاریخ

در پهنه گسترده تاریخ نگاری معاصر ایران، نام هایی هستند که با دقت، وسعت دید و تعهد به حقیقت جویی، جایگاه ویژه ای برای خود یافته اند. علیرضا کمری بی شک یکی از این چهره هاست. او را بیشتر به عنوان پژوهشگری دقیق و مصححی هوشمند می شناسند که با وسواس خاصی به سراغ متون کهن و اسناد دست اول می رود و با تحلیل های روشنگرانه، غبار زمان را از چهره وقایع تاریخی می زداید. تخصص اصلی کمری در حوزه تاریخ فرهنگی و اجتماعی ایران معاصر، به ویژه دوره های قاجار و پهلوی، و همچنین تاریخ جنگ و مقاومت است.

رویکرد پژوهشی او مبتنی بر احترام عمیق به اسناد و منابع اولیه استوار است. کمری معتقد است که تاریخ نگاری نباید صرفاً بازنویسی روایات موجود باشد، بلکه باید به عمق منابع نفوذ کرده و زوایای پنهان و کمتر دیده شده وقایع را آشکار سازد. این رویکرد را می توان به وضوح در اثر بازیابی یک واقعه مشاهده کرد؛ جایی که او یک کتابچه تاریخی را نه تنها تصحیح و منتشر می کند، بلکه با حواشی، مقدمه و توضیحات جامع خود، آن را به اثری تحلیلی و خواندنی برای مخاطب امروز تبدیل می نماید. آثار کمری اغلب دارای ساختاری منسجم، زبانی فاخر اما قابل فهم و تحلیلی مستدل هستند که خواننده را به تفکر وامی دارند. این ویژگی ها، او را به مرجعی معتبر برای دانشجویان و پژوهشگران تاریخ ایران تبدیل کرده است و مطالعه آثار او، از جمله همین کتاب، فرصتی است برای ورود به اعماق تاریخ با راهنمایی یک استاد کاردان.

هسته اصلی کتاب: واقعه محمره از اسناد تا روایت

کتاب بازیابی یک واقعه، نه تنها به دلیل اهمیت تاریخی رویدادی که به آن می پردازد، بلکه به خاطر شیوه منحصر به فرد نگارش و تکیه بر اسناد اصیل، اثری درخور توجه است. علیرضا کمری با تخصص خود، روح تازه ای به یک سند تاریخی کمتر دیده شده می بخشد و آن را از غبار فراموشی نجات می دهد.

منبع اصیل: کتابچه خانلرمیرزای احتشام الدوله

قلب تپنده کتاب بازیابی یک واقعه، یک سند تاریخی ارزشمند به نام کتابچه است که توسط خانلرمیرزای احتشام الدوله، یکی از رجال قاجاری، در باب جنگ ایران و انگلیس در محمره (خرمشهر) نگاشته شده است. این کتابچه در واقع گزارش یاور فراهانی، از افسران آن دوران، است که به شرح جزئیات اعزام قشون ایران و نحوه مقابله با قوای دریایی انگلیس در واقعه سال ۱۲۷۳ هجری قمری می پردازد. این سند، به دلیل روایت دست اول و از زاویه دید شاهدان عینی، از اعتبار تاریخی بالایی برخوردار است.

نقش علیرضا کمری در این اثر بسیار فراتر از یک ناشر ساده است. او به عنوان مصحح و تدوین گر، با دقت و وسواس علمی، متن اصلی را بازخوانی، تصحیح و حواشی لازم را بر آن افزوده است. این حواشی و توضیحات، نه تنها به روشن شدن ابهامات زبانی و تاریخی متن کمک می کنند، بلکه با قرار دادن واقعه در بستر گسترده تر سیاسی و اجتماعی عصر قاجار، به غنای تحلیلی کتاب می افزایند. کمری با این کار، این سند را از یک روایت خشک تاریخی به منبعی پویا برای پژوهشگران و عموم علاقه مندان به تاریخ تبدیل کرده است، به گونه ای که خواننده می تواند میان کلمات و حوادث، ارتباطات عمیق تری را کشف کند.

پیش زمینه تاریخی: رقابت قدرت ها و مسئله هرات

برای درک کامل واقعه محمره، ضروری است که آن را در چارچوب پیچیده رقابت های ژئوپلیتیکی و بین المللی دوره قاجار مشاهده کنیم. اواسط قرن نوزدهم میلادی (مصادف با اواسط قرن سیزدهم هجری قمری)، ایران در موقعیتی حساس میان دو قدرت استعماری بزرگ، یعنی بریتانیا و روسیه، قرار گرفته بود که هر یک به دنبال توسعه نفوذ خود در منطقه بودند. بریتانیا، با هدف تأمین امنیت هندوستان و مسیرهای تجاری خود، اهمیت حیاتی به حفظ افغانستان و هرات به عنوان یک منطقه حائل (buffer state) می داد.

مسئله هرات، که به کلید هندوستان شهرت داشت، سال ها کانون تنش میان ایران و بریتانیا بود. دولت ایران، به ویژه در دوره ناصرالدین شاه قاجار، همواره داعیه حاکمیت بر هرات را داشت و آن را جزئی جدایی ناپذیر از قلمرو خود می دانست. در سال ۱۲۷۲ هجری قمری (۱۸۵۶ میلادی)، ناصرالدین شاه قاجار با هدف تثبیت حاکمیت ایران بر هرات، حسام السلطنه، عموی خود، را به فرماندهی قشون اعزامی به هرات گماشت. حسام السلطنه با موفقیت شهر هرات را به تصرف قوای ایران درآورد. این اقدام، با وجود توجیهات تاریخی و جغرافیایی ایران، از دید بریتانیا به منزله تهدیدی جدی برای منافع استعماری اش تلقی شد و به بهانه احقاق حق افغان ها وارد عمل گردید.

این لشکرکشی و تصرف هرات، به طور مستقیم به واکنش نظامی بریتانیا در جنوب ایران انجامید و زمینه را برای رویارویی در خوزستان فراهم کرد. بریتانیا با استفاده از برتری دریایی خود، به اشغال مناطق استراتژیک ساحلی ایران دست زد تا دولت قاجار را وادار به عقب نشینی از هرات و پذیرش خواسته هایش نماید. این وقایع نشان می دهد که واقعه محمره، جدا از یک درگیری محلی، پیامد مستقیم یک بازی بزرگتر ژئوپلیتیکی بود که در آن ایران، قربانی رقابت قدرت های بزرگ و ضعف های ساختاری داخلی خود می شد.

جزئیات نبرد محمره: رویارویی در خوزستان

فتح هرات توسط نیروهای ایرانی در سال ۱۲۷۲ هجری قمری، واکنش قاطع و بی درنگ بریتانیا را به دنبال داشت. دولت انگلیس، با بهانه قرار دادن منافع افغانستان و تهدید مسیرهای هندوستان، تصمیم به مداخله نظامی گرفت. این مداخله ابتدا با اشغال بوشهر در اوایل سال ۱۲۷۳ هجری قمری (اواخر ۱۸۵۶ میلادی) آغاز شد. بوشهر، به دلیل موقعیت بندری مهم خود، از لحاظ استراتژیک برای بریتانیا اهمیت فراوانی داشت. پس از تثبیت موقعیت در بوشهر، قوای دریایی و زمینی انگلیس به سمت خرمشهر (محمره) حرکت کردند.

اشغال خرمشهر تقریباً یک ماه پس از تسلط نیروهای انگلیسی بر بوشهر و یک ماه پس از فتح هرات توسط قشون ایران صورت گرفت. خرمشهر در آن زمان، به دلیل قرار گرفتن در دهانه اروندرود و دسترسی به رود کارون، یکی از مهمترین بنادر تجاری و نظامی ایران در جنوب بود و تصرف آن می توانست نفوذ بریتانیا را در خوزستان گسترش دهد و اهرم فشاری قوی بر دولت قاجار باشد. نیروهای بریتانیایی با بهره گیری از برتری تجهیزاتی، به ویژه کشتی های جنگی مجهز به توپخانه پیشرفته، به آسانی بندر محمره را به اشغال خود درآوردند.

در این نبرد، قوای ایرانی در برابر قدرت دریایی و تسلیحاتی انگلستان، که دارای ارتشی مدرن و آموزش دیده بود، از موقعیت دفاعی ضعیف تری برخوردار بودند. نیروهای محلی و بخشی از قشون اعزامی، تلاش هایی برای مقاومت انجام دادند، اما در نهایت، برتری نظامی انگلیس منجر به سقوط محمره شد. گزارش های تاریخی از جمله کتابچه خانلرمیرزا که توسط علیرضا کمری بازبینی شده، به تفصیل به شرح درگیری ها، تعداد نیروهای درگیر از هر دو طرف، و تاکتیک های به کار گرفته شده می پردازد. این نبرد، از آغاز درگیری تا زمان اطلاع از مصالحه نهایی و خروج قوای انگلیسی، تنها حدود یک هفته به درازا کشید که خود نشان از نابرابری قدرت نظامی و ضعف ساختاری قشون ایران در آن مقطع دارد. پیامد فوری این واقعه، افزایش فشار بر دولت قاجار برای پذیرش معاهده صلح پاریس بود که منجر به خروج ایران از هرات و تثبیت وضعیت افغانستان به عنوان منطقه حائل تحت نفوذ بریتانیا شد.

واقعه محمره در سال ۱۲۷۳ ه.ق، نمادی از ضعف ساختاری و نابرابری قدرت نظامی ایران در برابر استعمار بریتانیا بود و پیامدهای عمیقی بر سیاست خارجی و وضعیت سرزمینی ایران در دوره قاجار گذاشت.

تحلیل و پیامدهای واقعه: درس هایی برای امروز

کتاب بازیابی یک واقعه، نه تنها یک گزارش تاریخی، بلکه اثری تحلیلی است که به ما امکان می دهد از گذشته درس بگیریم. علیرضا کمری با رویکردی انتقادی، به پیامدهای این نبرد و درس هایی که می توان از آن برای امروز و آینده آموخت، می پردازد.

سبک نگارش و روایتگری کتاب

یکی از ویژگی های بارز کتابچه خانلرمیرزا که علیرضا کمری به شایستگی آن را حفظ و برجسته کرده است، سبک نگارش و روایتگری آن است. نثر این کتابچه، ترکیبی از نثر رسمی و گفتار محاوره ای دوره قاجار است که حال و هوای خاص آن زمان را به خوبی بازتاب می دهد. این شیوه نگارش، به ظاهر ساده و روان، به گونه ای است که خواننده را به بطن وقایع می برد و حس همزمانی با رویدادها را ایجاد می کند. استفاده از اصطلاحات و شیوه های بیان رایج در آن دوره، به بازسازی فضای اجتماعی و فرهنگی عصر قاجار کمک شایانی می کند و خواننده را از طریق کلمات با شخصیت ها و محیط زندگی آن ها آشنا می سازد.

علیرضا کمری با حفظ اصالت این نثر، در عین حال با افزودن توضیحات و حواشی، آن را برای مخاطب امروز قابل فهم تر کرده است. این سبک نگارش، نه تنها یک ویژگی ادبی، بلکه یک ابزار تاریخی است؛ زیرا با تداعی زبان و ادبیات زمانه خود، به اعتبار سند می افزاید و گواهی بر ماهیت دست اول آن است. این شیوه روایت، که از خشکی و رسمی گرایی مفرط پرهیز می کند، باعث می شود که خواننده با حس نزدیکی بیشتری با تاریخ مواجه شود و بتواند پیام ها و درس های آن را عمیق تر درک کند. این ترکیب ماهرانه از اصالت و وضوح، یکی از نقاط قوت اصلی بازیابی یک واقعه است.

بازخوانی نقاط ضعف و قوت قشون ایران

واقعه محمره، هرچند از نظر مدت زمان کوتاه و از نظر ابعاد نظامی در مقایسه با جنگ های بزرگ دنیا کوچک به نظر می رسد، اما آینه ای تمام نما از وضعیت قشون ایران در اوایل دوره ناصرالدین شاه قاجار است. علیرضا کمری در تحلیل خود، به بررسی علل احتمالی سستی نابخردانه یا به تعبیر دقیق تر، گریز ناگزیر قشون ایران در آن مقطع می پردازد. این تحلیل، نه برای سرزنش گذشته، بلکه برای فهم عمیق تر از عوامل مؤثر بر سرنوشت یک ملت حیاتی است.

از جمله نقاط ضعف برجسته می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فقدان سازماندهی مدرن: قشون ایران در آن زمان، هنوز از ساختار سنتی و فئودالی رنج می برد و فاقد سازماندهی، آموزش و تجهیزات یک ارتش مدرن اروپایی بود. یگان های نظامی اغلب به جای یکپارچگی ملی، به اشخاص و مناطق خاصی وفادار بودند.
• ضعف لجستیک و پشتیبانی: توانایی انتقال سریع نیروها، تجهیزات و آذوقه به جبهه جنگ، به شدت محدود بود. این ضعف لجستیکی، در مناطق دورافتاده ای چون خوزستان، به خصوص در برابر قوای دریایی انگلیس که به راحتی می توانستند نیرو و امکانات را جابجا کنند، فاجعه بار بود.
• ناهماهنگی فرماندهی: درگیری های داخلی و رقابت میان درباریان و فرماندهان، اغلب منجر به تصمیم گیری های متضاد و از دست رفتن فرصت های حیاتی می شد.
• عقب ماندگی تسلیحاتی: قوای انگلیسی به توپخانه دریایی پیشرفته و سلاح های مدرن مجهز بودند، در حالی که ارتش ایران هنوز از سلاح های قدیمی و تاکتیک های منسوخ استفاده می کرد.
• اوضاع سیاسی داخلی: ایران در آن دوره، با مشکلات داخلی متعددی از جمله شورش های محلی، ضعف اقتدار مرکزی و مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می کرد که توانایی مقابله با تهدیدات خارجی را به شدت کاهش می داد.

در کنار این ضعف ها، نمی توان از دلاوری ها و حس میهن پرستی برخی از نیروهای ایرانی چشم پوشی کرد که با وجود نابرابری، سعی در مقاومت داشتند. با این حال، درس بزرگ واقعه محمره این است که صرف شجاعت و غیرت ملی، بدون ساختار نظامی مستحکم، سازماندهی کارآمد و تکنولوژی روز، نمی تواند در برابر یک قدرت بزرگ استعماری تاب آورد. این تحلیل علیرضا کمری، به ما یادآوری می کند که برای حفظ استقلال و تمامیت ارضی، همواره به نیروی دفاعی مقتدر و متکی بر دانش و تکنولوژی نیاز است.

روایت علیرضا کمری از نبرد محمره، فراتر از بازگویی تاریخ، به واکاوی علل ضعف قشون ایران در برابر قدرت های استعماری می پردازد و اهمیت سازماندهی نظامی و پیشرفت تکنولوژیک را گوشزد می کند.

ارتباط با حال و آینده: خرمشهر دیروز و امروز

یکی از مهمترین ابعاد تحلیلی کتاب بازیابی یک واقعه، تلاش علیرضا کمری برای برقراری ارتباط میان رویداد سال ۱۲۷۳ هجری قمری در محمره و وقایع بعدی این شهر، به ویژه دوران دفاع مقدس است. این ارتباط، از خشک و بی جان بودن تاریخ جلوگیری کرده و به آن معنا و مفهوم عمیق تری می بخشد. خرمشهر، در اذهان عمومی ملت ایران، نمادی از مقاومت، ایثار و ایستادگی در برابر تجاوز خارجی است که در طول جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، عنوان خونین شهر را به خود گرفت. اما علیرضا کمری به ما نشان می دهد که ریشه های این مقاومت، بسی عمیق تر از حوادث دهه ۱۳۶۰ است و در تاریخ پر فراز و نشیب این منطقه ریشه دارد.

نویسنده با ظرافت خاصی، به این نکته اشاره می کند که اگرچه واقعه سال ۱۲۷۳ ه.ق ممکن است تلخی «سستی نابخردانه» یا «گریز ناگزیر» قشون ایران را به همراه داشته باشد، اما این تجربه تاریخی، بستر را برای آگاهی و خودباوری ملی فراهم آورد. تفاوت عمده ای که کمری مطرح می کند، در مقایسه میان آن واقعه با حماسه دفاع مقدس است. در سال ۱۲۷۳ ه.ق، ایران در برابر قدرت های استعماری با ضعف ساختاری، ناهماهنگی و کمبود تجهیزات مواجه بود، اما در دوران دفاع مقدس، هرچند با مشکلات فراوان، اما یکپارچگی ملی، ایمان راسخ و اراده جمعی برای دفاع از خاک میهن، منجر به خلق حماسه ای ماندگار شد.

این کتاب به ما کمک می کند تا بفهمیم که چگونه تجربیات تاریخی، چه تلخ و چه شیرین، در شکل گیری هویت ملی و روح مقاومت یک ملت نقش ایفا می کنند. خرمشهر دیروز، صحنه رویارویی با استعمارگران بود و امروز، یادآور ایستادگی و فداکاری. بازیابی یک واقعه، به خواننده این بینش را می دهد که چگونه یک واقعه تاریخی به ظاهر کوچک، می تواند در فهم ریشه های عمیق تر مقاومت، هویت و پایداری یک ملت در برابر چالش های بیرونی، روشنگر باشد. این اثر، به نوعی تلنگری است برای هوشیاری در برابر توطئه های خارجی و تقویت ساختارهای داخلی برای حفظ استقلال و سربلندی میهن.

اهمیت مطالعه کامل کتاب

خلاصه و تحلیل ارائه شده در این مقاله، تنها بخشی از عمق و غنای کتاب بازیابی یک واقعه را بازتاب می دهد. برای هر خواننده ای که به دنبال فهمی جامع تر و عمیق تر از تاریخ ایران است، مطالعه کامل این اثر علیرضا کمری اکیداً توصیه می شود. دلایل متعددی برای این توصیه وجود دارد:

1. درک نگاهی متفاوت به تاریخ: این کتاب تنها به روایت رویدادها نمی پردازد، بلکه با ارائه سند دست اول و تحلیل های دقیق علیرضا کمری، به خواننده امکان می دهد تا با نگاهی نقادانه و تحلیلی به گذشته بنگرد. این رویکرد، خواننده را از دام ساده انگاری های تاریخی نجات می دهد و او را به سوی تفکر عمیق تر سوق می دهد.
2. آشنایی با یک منبع دست اول: کتابچه خانلرمیرزای احتشام الدوله، به خودی خود یک سند تاریخی کمیاب و ارزشمند است. مطالعه آن، به شما این فرصت را می دهد که مستقیماً با زبان و شیوه تفکر مردم آن دوران آشنا شوید و بدون واسطه، درگیر روایت های تاریخی شوید.
3. پرهیز از تکرار اشتباهات گذشته: تاریخ، معلم انسان هاست و یکی از مهمترین کارکردهای آن، آموختن از خطاها و موفقیت های گذشته است. تحلیل های علیرضا کمری در مورد نقاط ضعف و قوت قشون ایران در آن زمان، می تواند به ما در درک چالش های امروز و اتخاذ تصمیمات بهتر برای آینده کمک کند.
4. تقویت هویت ملی و درک ریشه های مقاومت: ارتباطی که نویسنده میان واقعه محمره و حماسه های بعدی خرمشهر برقرار می کند، به تقویت حس هویت ملی و درک ریشه های عمیق مقاومت در برابر تجاوز خارجی کمک می کند. این مطالعه، به ما یادآوری می کند که چگونه یک شهر، می تواند نماد پایداری یک ملت باشد.
5. تسلط بر آثار علیرضا کمری: برای دانشجویان و پژوهشگرانی که به دنبال آشنایی با آثار علیرضا کمری و سبک پژوهشی او هستند، این کتاب یک نقطه شروع عالی است که عمق دانش و رویکرد تحلیلی او را به خوبی نشان می دهد.

مطالعه کامل بازیابی یک واقعه، نه تنها اطلاعات تاریخی شما را غنی می سازد، بلکه بصیرتی عمیق تر نسبت به پویایی های اجتماعی، سیاسی و نظامی تاریخ ایران به شما می بخشد. این اثر، دعوتی است به سفری در زمان، برای درک بهتر خویشتن و میهنمان.

مشخصات کتاب بازیابی یک واقعه

برای آشنایی کامل با این اثر ارزشمند و تسهیل دسترسی علاقه مندان، مشخصات دقیق کتاب بازیابی یک واقعه به شرح زیر ارائه می شود:

مشخصه	توضیحات
نام کامل کتاب	بازیابی یک واقعه
نویسنده	علیرضا کمری
ناشر	انتشارات سوره مهر
سال انتشار (تصحیح شده)	۱۳۸۷ (چاپ اول)
تعداد صفحات	۱۴۴ صفحه
زبان	فارسی
فرمت	چاپ فیزیکی (معمولاً رقعی)، فرمت های الکترونیک (مانند EPUB) نیز ممکن است موجود باشد.
موضوع اصلی	تاریخ ایران، سلسله قاجاریه، جنگ ایران و انگلیس، تاریخ خرمشهر (محمره)، تاریخ خوزستان، تاریخ نظامی
شابک (ISBN)	۹۷۸-۹۶۴-۵۰۶-۴۹۲-۹

این اطلاعات به خوانندگان کمک می کند تا به راحتی به نسخه مورد نظر خود دسترسی پیدا کرده و مطالعه این اثر مهم را آغاز کنند. انتشارات سوره مهر به عنوان یکی از ناشران معتبر در زمینه ادبیات پایداری و تاریخ، تضمین کننده کیفیت نشر این اثر است.

نتیجه گیری: نگاهی به گذشته برای ساختن آینده

کتاب بازیابی یک واقعه اثر ارزشمند علیرضا کمری، فراتر از یک بازخوانی صرف از نبرد محمره (خرمشهر) در سال ۱۲۷۳ هجری قمری، یک سند تاریخی-تحلیلی و یک راهنما برای فهم عمیق تر از پویایی های تاریخ معاصر ایران است. این اثر با تکیه بر کتابچه خانلرمیرزای احتشام الدوله و تحلیل های دقیق علیرضا کمری، نه تنها جزئیات یک رویارویی نظامی میان ایران و بریتانیا را بازگو می کند، بلکه بسترهای سیاسی، اجتماعی و نظامی آن دوران را نیز به روشنی تبیین می نماید.

این کتاب به ما می آموزد که چگونه رقابت قدرت های بزرگ، ضعف های ساختاری داخلی و عدم آمادگی نظامی می تواند سرنوشت یک ملت را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین، با برقراری ارتباط میان وقایع گذشته و حال، به ویژه مقایسه نبرد محمره با حماسه دفاع مقدس خرمشهر، بازیابی یک واقعه به تقویت حس هویت ملی و درک ریشه های عمیق مقاومت در این سرزمین کمک می کند. این درس ها، برای دانشجویان تاریخ، پژوهشگران علوم سیاسی، و هر علاقه مند به ایران، حیاتی است.

در نهایت، مطالعه خلاصه کتاب بازیابی یک واقعه ( نویسنده علیرضا کمری ) و سپس مراجعه به متن کامل آن، نه تنها یک سفر آموزشی به گذشته است، بلکه ابزاری قدرتمند برای درک چالش های امروز و ترسیم آینده ای روشن تر برای ایران به شمار می رود. تأکید بر ضرورت بازخوانی مستمر تاریخ با رویکردی نقادانه، به ما امکان می دهد تا از تکرار اشتباهات گذشته پرهیز کرده و با درکی عمیق تر از هویت و چالش های ملی، در مسیر ساختن آینده ای بالنده گام برداریم. خواندن این کتاب و سایر آثار تاریخی معتبر، گامی مهم در این راستاست.

---