اجازه اقامت اتریش به دلایل شخصی و خانوادگی

اجازه اقامت اتریش به دلایل شخصی و خانوادگی امکان زندگی بلندمدت در این کشور را برای افراد واجد شرایط فراهم می کند. این اقامت شامل حال متقاضیان با تمکن مالی کافی یا افرادی می شود که قصد پیوستن به خانواده خود در اتریش را دارند و مسیری قانونی برای بهره مندی از امکانات اجتماعی، آموزشی و فرهنگی اتریش ارائه می دهد.

اخذ اجازه اقامت در کشوری مانند اتریش، که به دلیل کیفیت بالای زندگی، ثبات اقتصادی و سیستم رفاهی پیشرفته شناخته شده است، همواره مورد توجه بسیاری از متقاضیان بین المللی بوده است. این فرآیند، به خصوص برای شهروندان کشورهای غیر اتحادیه اروپا/منطقه اقتصادی اروپا، مستلزم آگاهی کامل از قوانین و الزامات پیچیده مهاجرتی است. یکی از مهم ترین مسیرهای اقامت در اتریش، مربوط به دلایل شخصی و خانوادگی است که شامل اقامت مبتنی بر خودکفایی مالی و انواع پیوست به خانواده می شود. این مسیرها، برخلاف اقامت های تحصیلی یا کاری، عمدتاً بر توانایی مالی فرد یا وجود رابطه خانوادگی نزدیک با یک مقیم یا شهروند اتریشی تمرکز دارند.

۱. درک مفاهیم پایه: اجازه اقامت در اتریش چیست؟

برای آغاز هرگونه فرآیند مهاجرتی در اتریش، ضروری است تفاوت های کلیدی بین مفاهیم اجازه اقامت (Aufenthaltstitel) و ویزا (Visum) را به درستی درک کرد. ویزا یک مجوز موقت است که صرفاً به فرد اجازه می دهد برای مدت محدودی (معمولاً تا ۹۰ روز) وارد خاک اتریش یا منطقه شنگن شود. ویزا برای مقاصدی مانند گردشگری، ملاقات های کاری کوتاه مدت یا تحصیلات کوتاه مدت صادر می شود و به طور معمول حق کار یا اقامت طولانی مدت را نمی دهد.

در مقابل، اجازه اقامت یک عنوان قانونی است که به شهروندان کشورهای ثالث اجازه می دهد برای مدت زمانی طولانی تر از ویزا، به طور قانونی در اتریش اقامت داشته باشند. این اجازه، با توجه به نوع آن، می تواند شامل حق کار، تحصیل، دسترسی به خدمات درمانی و سایر مزایای اجتماعی نیز باشد. به عبارتی، برای اقامت بلندمدت و زندگی در اتریش، دریافت اجازه اقامت (و نه صرفاً ویزا) الزامی است. انواع اجازه اقامت، بسته به هدف و شرایط متقاضی، متفاوت بوده و هر یک دارای پیش نیازهای خاص خود هستند.

۲. اجازه اقامت اتریش به دلایل شخصی: خودکفایی مالی (Niederlassungsbewilligung – ausgenommen Erwerbstätigkeit)

یکی از مسیرهای جذاب برای اقامت در اتریش، به ویژه برای افرادی که قصد اشتغال در این کشور را ندارند، اجازه اقامت بر پایه خودکفایی مالی است. این نوع اقامت که به آلمانی Niederlassungsbewilligung – ausgenommen Erwerbstätigkeit نامیده می شود، به متقاضی و اعضای خانواده وی این امکان را می دهد که با اتکا به منابع مالی شخصی خود، در اتریش زندگی کنند.

۲.۱. این اجازه اقامت برای چه کسانی است؟

این اجازه اقامت به طور خاص برای افرادی طراحی شده است که بدون نیاز به ورود به بازار کار اتریش، از توانایی مالی کافی برای تأمین هزینه های زندگی خود و وابستگانشان برخوردارند. هدف اصلی این نوع اقامت، جذب سرمایه های خارجی و افراد متمول به اتریش است که می توانند بدون ایجاد بار مالی بر دوش دولت، از زیرساخت ها و مزایای زندگی در این کشور بهره مند شوند. نکته بسیار مهم این است که دارندگان این نوع اقامت، در ابتدا اجازه کار در اتریش را ندارند. هرگونه اشتغال (حتی خوداشتغالی) بدون تغییر نوع اجازه اقامت، غیرقانونی تلقی می شود.

۲.۲. شرایط اصلی دریافت

اخذ اجازه اقامت خودکفایی مالی، مستلزم رعایت شرایط سخت گیرانه و ارائه مدارک مستند است:

• تمکن مالی بسیار بالا: این اصلی ترین شرط است. متقاضی باید اثبات کند که دارای منابع مالی ثابت و کافی برای پوشش تمامی هزینه های زندگی خود و اعضای خانواده اش در اتریش است. این تمکن مالی می تواند شامل پس انداز بانکی، درآمد ثابت از اجاره ملک، حقوق بازنشستگی، سود سهام یا هر منبع قانونی دیگر باشد. میزان دقیق این تمکن مالی به صورت سالانه توسط دولت اتریش تعیین می شود و برای سال ۲۰۲۴، ارقام تقریبی به شرح زیر است (این ارقام ممکن است تغییر کنند و باید از منابع رسمی به روزرسانی شوند):
  • برای یک فرد مجرد: تقریباً معادل ماهیانه ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ یورو.
  • برای زوج: تقریباً معادل ماهیانه ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ یورو.
  • برای هر فرزند زیر ۱۸ سال: تقریباً معادل ماهیانه ۲۰۰ تا ۲۵۰ یورو به ارقام فوق اضافه می شود.

  اثبات این تمکن مالی معمولاً از طریق ارائه صورت حساب های بانکی مربوط به چند ماه گذشته، گواهی بانکی موجودی حساب (با ذکر جزئیات قابلیت انتقال به اتریش) و مدارک رسمی اثبات درآمد ثابت خارجی (مانند گواهی حقوق بازنشستگی یا سند اجاره ملک) صورت می گیرد.

• بیمه درمانی جامع و کامل (Full Coverage Health Insurance): متقاضی و تمامی اعضای خانواده اش باید دارای بیمه درمانی جامعی باشند که تمامی خدمات درمانی و بستری را در اتریش پوشش دهد. این بیمه می تواند از یک شرکت بیمه بین المللی معتبر یا یک شرکت بیمه اتریشی خریداری شود. بیمه باید پوشش کافی برای حوادث و بیماری ها را بدون محدودیت های مالی قابل توجه داشته باشد.
• محل اقامت مناسب در اتریش: متقاضی باید اثبات کند که دارای محل اقامت مناسب و کافی در اتریش است. این اثبات می تواند از طریق ارائه اجاره نامه رسمی (Meldezettel) برای یک دوره حداقل یک ساله یا سند مالکیت ملک در اتریش صورت گیرد. فضای اقامتی باید متناسب با تعداد اعضای خانواده باشد.
• عدم سوء پیشینه کیفری: ارائه گواهی عدم سوء پیشینه کیفری از کشور مبدا و هر کشوری که متقاضی در ۱۰ سال گذشته بیش از ۶ ماه در آن اقامت داشته است، الزامی است.
• سهمیه بندی (Quota) سالانه: این نوع اجازه اقامت مشمول سهمیه بندی سالانه است که توسط دولت اتریش برای هر ایالت فدرال تعیین می شود. تعداد این سهمیه ها بسیار محدود است (معمولاً چند صد سهمیه در کل کشور) و رقابت برای دریافت آن بسیار بالاست. درخواست ها بر اساس زمان ثبت (اولین نفر، اولین خدمت) بررسی می شوند و معمولاً در ابتدای سال (ژانویه) این سهمیه ها تخصیص می یابند. این موضوع، فرآیند درخواست را بسیار رقابتی و حساس به زمان می کند.

۲.۳. مزایا و معایب

مزایا:

• امکان زندگی در یک کشور با ثبات و کیفیت بالای زندگی.
• دسترسی به سیستم درمانی و آموزشی عالی (با توجه به نوع بیمه و شرایط).
• آزادی سفر در منطقه شنگن.
• عدم نیاز به یافتن شغل در اتریش.

معایب:

• عدم اجازه کار در ابتدا، که ممکن است برای برخی افراد محدودیت ایجاد کند (امکان تغییر نوع اقامت پس از مدتی).
• رقابت بسیار بالا به دلیل سهمیه بندی محدود.
• نیاز به تمکن مالی بسیار بالا و مستمر.
• لزوم تمدید سالانه و اثبات مجدد شرایط.

اخذ اجازه اقامت خودکفایی مالی در اتریش، فرصتی منحصربه فرد برای افرادی است که بدون نیاز به اشتغال، مایل به زندگی در محیطی با کیفیت بالا هستند، اما این مسیر به دلیل سهمیه بندی و الزامات مالی سخت گیرانه، نیازمند برنامه ریزی دقیق و آمادگی کامل است.

۳. اجازه اقامت اتریش به دلایل خانوادگی: پیوست به خانواده (Familienzusammenführung)

یکی از رایج ترین و مهم ترین دلایل اخذ اجازه اقامت در اتریش، پیوستن به اعضای خانواده است. این نوع اجازه اقامت که Familienzusammenführung نامیده می شود، به اعضای نزدیک خانواده یک شهروند اتریشی یا مقیم قانونی اتریش، اجازه می دهد تا به آن ها در این کشور ملحق شوند. این بخش از قوانین مهاجرت، به حفظ یکپارچگی خانواده ها اهمیت می دهد و دارای جزئیات و شرایط متفاوتی برای انواع روابط خانوادگی است.

۳.۱. پیوست به همسر/شریک ثبت شده (Ehepartner/Eingetragene Partner)

مهم ترین نوع پیوست به خانواده، مربوط به همسر یا شریک ثبت شده است. این فرآیند به متقاضیان غیر اتحادیه اروپا/EEA امکان می دهد تا به همسر یا شریک قانونی خود که دارای اقامت یا تابعیت اتریش است، ملحق شوند.

۳.۱.۱. شرایط متقاضی (همسر/شریک)

• سن قانونی: متقاضی باید در زمان درخواست حداقل ۲۱ سال سن داشته باشد. این شرط برای اطمینان از بلوغ و پایداری رابطه وضع شده است.
• اثبات رابطه ازدواج/شراکت ثبت شده: ارائه سند ازدواج رسمی و معتبر (با ترجمه رسمی و تاییدات لازم) یا گواهی شراکت مدنی ثبت شده، الزامی است. رابطه باید در کشور محل صدور سند، به رسمیت شناخته شده باشد.
• مدرک زبان آلمانی سطح A1: این یکی از مهم ترین پیش نیازهاست. متقاضی باید مدرکی مبنی بر گذراندن موفقیت آمیز آزمون زبان آلمانی در سطح A1 (مطابق با چارچوب مشترک اروپایی مرجع زبان ها CEFR) ارائه دهد. آزمون های مورد قبول معمولاً شامل ÖSD (Österreichisches Sprachdiplom Deutsch) یا Goethe-Zertifikat A1 هستند که باید توسط موسسات مورد تأیید برگزار شده باشند.
• استثنائات از شرط زبان A1: در برخی موارد خاص، متقاضی ممکن است از ارائه مدرک زبان A1 معاف شود. این استثنائات شامل:
  • افرادی که دارای مدرک تحصیلی دانشگاهی (لیسانس یا بالاتر) از یک موسسه آموزش عالی شناخته شده هستند و می توانند اثبات کنند که زبان آلمانی را در سطح آکادمیک آموخته اند.
  • افرادی که به دلیل بیماری جسمی یا روانی، قادر به یادگیری زبان آلمانی نیستند (با ارائه گواهی پزشکی معتبر).
  • افرادی که قبلاً به مدت حداقل ۵ سال به طور قانونی در کشوری که زبان رسمی آن آلمانی است، اقامت داشته اند.
  • افرادی که عضو خانواده یک شهروند اتحادیه اروپا/EEA هستند و از حقوق جابجایی آزاد برخوردارند.

۳.۱.۲. شرایط فرد حامی (فرد مقیم یا شهروند اتریش)

فردی که متقاضی قصد پیوستن به او را دارد (فرد حامی)، نیز باید شرایط خاصی را دارا باشد:

• اقامت قانونی و پایدار در اتریش: فرد حامی باید دارای یکی از انواع اجازه اقامت دائم (مانند Daueraufenthalt – EU)، تابعیت اتریش، یا برخی از انواع کارت های اقامتی موقت با قابلیت حمایت از خانواده (مانند Rot-Weiß-Rot – Karte Plus) باشد. نوع اقامت حامی بسیار تعیین کننده است.
• تمکن مالی کافی: فرد حامی باید اثبات کند که دارای درآمد کافی برای تأمین هزینه های زندگی خود و همسر/شریکش بدون نیاز به کمک های اجتماعی دولت اتریش است. میزان این تمکن مالی نیز به صورت سالانه تعیین می شود و باید حداقل از حد فقر قانونی در اتریش بالاتر باشد. (تقریباً مشابه ارقام خودکفایی مالی، اما با توجه به تعداد افراد).
• محل اقامت مناسب: فرد حامی باید محل اقامت کافی و مناسب برای اسکان خود و همسر/شریکش در اتریش داشته باشد. این محل اقامت باید از نظر متراژ و امکانات، استانداردهای قانونی را برآورده کند و می تواند از طریق اجاره نامه یا سند مالکیت اثبات شود.
• بیمه درمانی فعال: فرد حامی باید دارای بیمه درمانی فعال و کامل در اتریش باشد که هم خود و هم همسر/شریکش را تحت پوشش قرار دهد.

۳.۲. پیوست به فرزندان (Kinder)

این نوع اجازه اقامت برای فرزندان زیر ۱۸ سال یک شهروند اتریشی یا مقیم قانونی این کشور است. والدین مقیم اتریش می توانند برای فرزندانشان از کشورهای ثالث، درخواست پیوست به خانواده کنند.

۳.۲.۱. شرایط متقاضی (فرزند)

• سن: فرزند باید زیر ۱۸ سال سن داشته باشد.
• اثبات رابطه والد-فرزندی: ارائه شناسنامه و گواهی تولد رسمی (با ترجمه رسمی و تأییدات) که رابطه والد-فرزندی را اثبات کند، الزامی است.
• عدم ازدواج: فرزند نباید ازدواج کرده باشد.
• استثنائات برای فرزندان بالای ۱۸ سال: در موارد بسیار نادر و استثنایی، اگر فرزند بالای ۱۸ سال به دلیل ناتوانی جسمی یا روانی به طور کامل به والدین خود وابسته باشد و قادر به تأمین معاش خود نباشد، ممکن است امکان درخواست پیوست فراهم شود. این موارد با سخت گیری بسیار زیادی بررسی می شوند.

۳.۲.۲. شرایط فرد حامی (والد)

شرایط والد حامی مشابه شرایط فرد حامی برای پیوست به همسر است:

• اقامت قانونی و پایدار در اتریش (مشابه توضیحات بخش ۳.۱.۲).
• تمکن مالی کافی برای تأمین هزینه های زندگی خود و فرزندان.
• محل اقامت مناسب و کافی برای تمامی اعضای خانواده.
• بیمه درمانی فعال که فرزندان را نیز پوشش دهد.
• مدرک زبان آلمانی: برای فرزندان زیر ۱۴ سال، معمولاً نیازی به ارائه مدرک زبان آلمانی A1 نیست. با این حال، برای فرزندان بالای ۱۴ سال، ارائه مدرک A1 می تواند در فرآیند ادغام و تحصیل آن ها مفید باشد و در برخی موارد ممکن است درخواست شود.

۳.۳. پیوست به والدین/سایر خویشاوندان

امکان پیوست به والدین (برای فرزندان بالای ۱۸ سال) یا سایر خویشاوندان (مانند خواهر و برادر) در اتریش بسیار محدود و سخت گیرانه است. این نوع درخواست ها معمولاً فقط در موارد استثنایی و اضطراری و با اثبات وابستگی کامل (مانند ناتوانی شدید جسمی/روانی والدین و عدم توانایی حمایت از آن ها در کشور مبدا) و عدم وجود هیچ گونه امکان زندگی در کشور مبدا، مورد بررسی قرار می گیرند. اثبات این شرایط بسیار دشوار است و شانس موفقیت در این موارد بسیار پایین است. اتریش به طور کلی برنامه ای برای جذب والدین یا سایر خویشاوندان (غیر از همسر و فرزندان زیر ۱۸ سال) از طریق پیوست به خانواده ندارد.

۳.۴. اجازه اقامت برای نوزادان متولد شده در اتریش

نوزادانی که در خاک اتریش به دنیا می آیند، به طور خودکار تابعیت اتریش را کسب نمی کنند، مگر اینکه حداقل یکی از والدین آن ها تابعیت اتریش را داشته باشد یا شرایط خاص دیگری برقرار باشد. اگر والدین نوزاد هر دو تبعه اتریش نباشند، باید ظرف مدت ۶ ماه پس از تولد نوزاد، برای دریافت اجازه اقامت او درخواست دهند. این درخواست معمولاً در اداره مهاجرت محلی (MA 35 در وین یا فرمانداری ها در سایر ایالت ها) ثبت می شود و مدارک لازم شامل گواهی تولد نوزاد، مدارک هویتی والدین و مدارک اقامتی آن ها در اتریش است. این نوع درخواست معمولاً بدون سهمیه بندی و با فرآیند نسبتاً ساده تری صورت می گیرد.

۴. الزامات و مدارک عمومی برای تمامی انواع اجازه اقامت شخصی و خانوادگی

صرف نظر از نوع اجازه اقامتی که برای آن درخواست می دهید، مجموعه ای از مدارک عمومی و الزامات اساسی وجود دارد که باید به دقت جمع آوری و ارائه شوند. عدم ارائه حتی یکی از این مدارک، می تواند منجر به تأخیر یا رد درخواست شود. تمامی مدارک غیرآلمانی باید به صورت رسمی به زبان آلمانی ترجمه شده و در صورت لزوم، تاییدات (لگالیزاسیون یا آپوستیل) سفارت اتریش در کشور مبدا را داشته باشند.

۴.۱. مدارک هویتی

• گذرنامه معتبر: گذرنامه متقاضی و تمامی اعضای خانواده (در صورت لزوم) باید حداقل ۶ ماه بیشتر از تاریخ مورد انتظار برای انقضای اجازه اقامت، اعتبار داشته باشد. ارائه کپی از صفحات مربوطه (صفحه اطلاعات شخصی، ویزاها و مهرهای قبلی) ضروری است.
• عکس های بیومتریک جدید: عکس ها باید مطابق با استانداردهای شنگن (معمولاً ۳۵ در ۴۵ میلی متر، پس زمینه سفید، بدون عینک آفتابی یا هرگونه پوشش غیرضروری سر) و اخیراً گرفته شده باشند.
• فرم درخواست تکمیل شده و امضا شده: فرم مربوط به نوع اجازه اقامت مورد نظر باید به طور کامل و دقیق پر شده و توسط متقاضی امضا شود.

۴.۲. مدارک مالی

• گواهی تمکن مالی: همانطور که پیش تر ذکر شد، ارائه مدارکی دال بر توانایی مالی برای تأمین هزینه های زندگی در اتریش الزامی است. این مدارک شامل صورت حساب های بانکی، گواهی موجودی حساب، گواهی حقوق و دستمزد، گواهی بازنشستگی، مدارک اجاره املاک یا سود سهام می شود. ارقام دقیق مورد نیاز برای افراد مجرد، متاهل و به ازای هر فرزند باید به طور جداگانه ارائه شود.
• سایر منابع درآمدی: هرگونه منبع درآمدی قانونی و ثابت دیگر که به تمکن مالی متقاضی کمک می کند (مانند درآمد از سرمایه گذاری، اجاره ملک در کشور مبدا و…) باید مستند شود.

۴.۳. بیمه درمانی

اثبات داشتن بیمه درمانی کامل و معتبر در اتریش که تمامی خدمات درمانی و بستری را پوشش دهد، حیاتی است. این بیمه باید حداقل پوشش مالی مورد نیاز (معمولاً ۳۰,۰۰۰ یورو) را داشته باشد و برای کل دوره اقامت اولیه معتبر باشد. در اغلب موارد، بیمه های مسافرتی موقت کافی نیستند و نیاز به یک بیمه جامع تر (چه دولتی چه خصوصی) است.

۴.۴. محل اقامت

ارائه مدرکی دال بر داشتن محل اقامت مناسب و کافی در اتریش الزامی است. این می تواند شامل یک اجاره نامه رسمی (Meldezettel) یا سند مالکیت ملک باشد. فضای زندگی باید مطابق با استانداردهای قانونی اتریش برای تعداد افراد مقیم آن باشد.

۴.۵. مدارک اثبات رابطه (برای پیوست به خانواده)

• شناسنامه و گواهی تولد (برای اثبات رابطه والد-فرزندی).
• سند ازدواج رسمی و بین المللی (برای اثبات رابطه زوجیت).
• در صورت وجود، گواهی طلاق یا فوت همسر سابق.
• مدارک مربوط به فرزندخواندگی (در صورت لزوم).

۴.۶. گواهی عدم سوء پیشینه کیفری

گواهی عدم سوء پیشینه کیفری از کشور مبدا متقاضی و هر کشوری که فرد در ۱۰ سال گذشته به مدت بیش از ۶ ماه در آن اقامت داشته است، باید ارائه شود. این گواهی نباید قدیمی تر از سه تا شش ماه باشد.

۴.۷. مدرک زبان آلمانی (در صورت نیاز)

گواهی رسمی سطح A1 از موسسات مورد تأیید (مانند ÖSD یا Goethe) در صورت لزوم برای پیوست به همسر/شریک.

۴.۸. سایر مدارک

• کپی کارت اقامت فرد حامی در اتریش (برای درخواست های پیوست به خانواده).
• نامه های دعوت نامه و تعهدات مالی از سوی فرد حامی (در صورت لزوم).

نکته مهم: لزوم ترجمه رسمی کلیه مدارک به آلمانی و تایید (لگالیزاسیون یا آپوستیل) از مراجع ذی صلاح قبل از ارائه، امری حیاتی است. این فرآیند ممکن است زمان بر باشد، لذا برنامه ریزی قبلی ضروری است.

۵. فرآیند گام به گام درخواست اجازه اقامت

درخواست اجازه اقامت در اتریش، یک فرآیند چند مرحله ای و نیازمند دقت فراوان است. رعایت ترتیب مراحل و ارائه صحیح مدارک، نقش کلیدی در موفقیت آمیز بودن پرونده دارد.

۵.۱. گام اول: تعیین نوع اقامت و جمع آوری مدارک

پیش از هر اقدامی، متقاضی باید نوع اجازه اقامت مورد نظر خود را بر اساس شرایط و اهدافش مشخص کند (خودکفایی مالی یا پیوست به خانواده). سپس، با بررسی دقیق لیست مدارک مورد نیاز برای آن نوع خاص، تمامی اسناد لازم را جمع آوری کند. این مرحله شامل ترجمه رسمی مدارک به زبان آلمانی و انجام تاییدات لازم (لگالیزاسیون یا آپوستیل) در کشور مبدا است.

۵.۲. گام دوم: اقدام برای درخواست اولیه (Prüfungsantrag)

متقاضیان خارج از اتحادیه اروپا/EEA، باید درخواست اولیه خود را به طور کلی و اصولا در سفارت یا کنسولگری اتریش در کشور مبدا (برای ایرانیان، سفارت اتریش در تهران) ارائه دهند. حضور شخص متقاضی در زمان درخواست الزامی است، زیرا از افراد بالای ۶ سال اثر انگشت گرفته می شود. برای ارائه درخواست حضوری، لازم است از قبل وقت ملاقات (Appointment) دریافت شود.

امکان درخواست در اتریش: در موارد بسیار خاص، مانند شهروندان اتحادیه اروپا/EEA/سوئیس یا برای نوزادان متولد شده در اتریش، می توان درخواست اولیه را مستقیماً در اداره مهاجرت و تابعیت (MA 35 در وین یا فرمانداری های محلی در سایر ایالت ها) در خاک اتریش ثبت کرد. اما برای اکثر شهروندان کشورهای ثالث، اقدام از کشور مبدا قاعده کلی است.

۵.۳. گام سوم: پرداخت هزینه های درخواست

در زمان ارائه درخواست، متقاضی موظف به پرداخت هزینه های مربوط به بررسی پرونده است. این هزینه ها بسته به نوع اجازه اقامت و سن متقاضی متفاوت است. به طور معمول:

نوع هزینه	بالای ۶ سال	زیر ۶ سال
هزینه بررسی درخواست (Antragsgebühr)	۱۲۰۰ – ۱۵۰ یورو	۸۰ – ۱۰۰ یورو
هزینه صدور کارت (Ausstellungsgebühr)	۲۰ یورو	۲۰ یورو
هزینه بیومتریک	۲۰ یورو	۲۰ یورو

این ارقام تقریبی هستند و ممکن است با توجه به تغییرات سالیانه قوانین یا نوع اجازه اقامت، کمی متفاوت باشند. لازم است ارقام دقیق را از وب سایت رسمی سفارت یا اداره مهاجرت اتریش استعلام کرد.

۵.۴. گام چهارم: مصاحبه (در صورت نیاز)

در برخی موارد، ممکن است متقاضی برای مصاحبه به سفارت یا اداره مهاجرت فراخوانده شود. هدف از مصاحبه، شفاف سازی اطلاعات ارائه شده در پرونده و اطمینان از صحت قصد متقاضی برای اقامت در اتریش است. سوالات رایج معمولاً حول محور هدف از سفر، تمکن مالی، محل اقامت برنامه ریزی شده و آشنایی با فرد حامی (برای پیوست به خانواده) می چرخد. صداقت و آمادگی برای پاسخگویی به این سوالات ضروری است.

۵.۵. گام پنجم: انتظار برای بررسی درخواست

پس از ارائه مدارک و پرداخت هزینه ها، درخواست متقاضی برای بررسی به اداره مهاجرت و تابعیت ذی صلاح در اتریش ارسال می شود. مدت زمان پردازش می تواند متغیر باشد:

• برای برخی از انواع ویزاهای کوتاه مدت، ممکن است ۱۵ روز طول بکشد.
• برای اجازه اقامت های بلندمدت، این فرآیند معمولاً بین ۲ تا ۶ ماه به طول می انجامد.

مواردی مانند ناقص بودن مدارک، نیاز به بررسی های بیشتر از سوی مقامات اتریشی یا حجم بالای درخواست ها، می تواند زمان بررسی را طولانی تر کند. صبوری در این مرحله بسیار مهم است.

۵.۶. گام ششم: دریافت ویزای D (در صورت نیاز)

پس از تایید اولیه درخواست اجازه اقامت از سوی مقامات اتریشی، سفارت اتریش در کشور مبدا به متقاضی اطلاع می دهد. در این مرحله، متقاضی باید برای دریافت یک ویزای ملی نوع D اقدام کند. این ویزا، به منزله اجازه اقامت نیست، بلکه صرفاً مجوزی برای ورود قانونی به خاک اتریش است تا متقاضی بتواند مراحل نهایی (مانند انگشت نگاری و دریافت کارت اقامت فیزیکی) را در اتریش تکمیل کند. این ویزا معمولاً برای مدت محدود (معمولاً ۹۰ روز) صادر می شود.

۵.۷. گام هفتم: تکمیل مراحل در اتریش

پس از ورود به اتریش با ویزای D، متقاضی باید در اسرع وقت (معمولاً ظرف ۱۴ روز) به اداره مهاجرت و تابعیت ذی صلاح در محل اقامت خود (MA 35 در وین یا فرمانداری های محلی) مراجعه کند. در این مرحله، مراحل نهایی شامل انگشت نگاری، ثبت نهایی اطلاعات بیومتریک و صدور کارت فیزیکی اجازه اقامت انجام می شود. علاوه بر این، متقاضی موظف است در اداره ثبت احوال (Meldeamt) محل اقامت خود، ثبت نام کرده و گواهی ثبت محل سکونت (Meldezettel) را دریافت کند. این مدرک برای بسیاری از امور اداری و روزمره در اتریش ضروری است.

۶. تعهدنامه ادغام (Integrationsvereinbarung): گامی مهم برای زندگی در اتریش

تعهدنامه ادغام (Integrationsvereinbarung – IV) یک جزء حیاتی از فرآیند اقامت بلندمدت در اتریش است که هدف آن تسهیل ورود و هم زیستی اتباع خارجی در جامعه اتریش است. این تعهدنامه بر دو رکن اصلی یعنی یادگیری زبان آلمانی و آشنایی با ارزش ها و قوانین اساسی اتریش استوار است.

۶.۱. مفهوم و هدف

هدف از تعهدنامه ادغام، توانمندسازی مهاجران برای مشارکت فعال در زندگی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اتریش است. این فرآیند به آن ها کمک می کند تا فرصت های برابر در جامعه داشته باشند و به طور مستقل زندگی کنند. تعهدنامه شامل دو ماژول اصلی است که باید در مدت زمان مشخصی پس از ورود به اتریش تکمیل شوند.

۶.۲. ماژول ۱ (Modul 1)

این ماژول، اولین مرحله از تعهدنامه ادغام است و شامل موارد زیر می شود:

• یادگیری زبان آلمانی سطح A2: متقاضی باید توانایی خود در زبان آلمانی را تا سطح A2 (مطابق با چارچوب مشترک اروپایی مرجع زبان ها CEFR) ارتقا دهد. این سطح به فرد امکان می دهد تا در موقعیت های روزمره ارتباط برقرار کند و نیازهای اولیه خود را برطرف سازد.
• آشنایی با ارزش ها و قوانین اساسی اتریش: علاوه بر زبان، متقاضی باید اطلاعاتی درباره نظام سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ارزش های بنیادین اتریش کسب کند. این بخش معمولاً از طریق شرکت در دوره های آموزشی یا مطالعه منابع مرتبط صورت می گیرد.
• چه کسانی موظف به تکمیل آن هستند؟ اکثر متقاضیان اجازه اقامت اولیه از کشورهای ثالث، به ویژه آن هایی که از طریق پیوست به خانواده وارد می شوند، موظف به تکمیل ماژول ۱ هستند.
• مهلت زمانی: معمولاً متقاضیان یک مهلت دو ساله پس از دریافت اولین اجازه اقامت خود در اتریش، فرصت دارند تا این ماژول را تکمیل کرده و در آزمون مربوطه (ÖIF-Test A2) موفق شوند.

۶.۳. ماژول ۲ (Modul 2)

ماژول ۲، مرحله پیشرفته تر تعهدنامه ادغام است و پیش نیازی برای اخذ اقامت دائم اتریش محسوب می شود:

• یادگیری زبان آلمانی تا سطح B1: در این ماژول، متقاضی باید توانایی زبانی خود را تا سطح B1 ارتقا دهد. این سطح امکان مشارکت فعال تر در گفتگوها، فهم متون پیچیده تر و ابراز عقاید را فراهم می آورد.
• دانش عمیق تر از جامعه و قوانین اتریش: این بخش شامل درک عمیق تری از نظام حقوقی، بازار کار، نظام آموزشی و سیستم اجتماعی اتریش است.
• اهمیت آن: تکمیل موفقیت آمیز ماژول ۲، یکی از اصلی ترین پیش نیازها برای درخواست اقامت دائم (Daueraufenthalt – EU) پس از پنج سال اقامت قانونی و مستمر در اتریش است.

۶.۴. استثنائات از تعهدنامه ادغام

برخی افراد از تکمیل تعهدنامه ادغام معاف هستند. این موارد شامل:

• کودکان زیر ۱۴ سال (در برخی موارد تا ۱۸ سال نیز با توجه به نوع اقامت).
• افرادی که به دلیل بیماری جسمی یا روانی، قادر به شرکت در دوره های زبان یا گذراندن آزمون نیستند (با ارائه گواهی پزشکی معتبر).
• افرادی که از طریق برخی انواع خاص اقامت (مانند برخی کارت های کاری تخصصی) وارد اتریش شده اند.
• شهروندان اتحادیه اروپا/EEA و سوئیس.

۷. مدت اعتبار، تمدید و مسیر به اقامت دائم در اتریش

اجازه اقامت های اولیه در اتریش معمولاً دارای اعتبار محدودی هستند که پس از آن نیاز به تمدید دارند. این مسیر در نهایت می تواند به اخذ اقامت دائم و در برخی موارد تابعیت اتریش منجر شود.

۷.۱. مدت اعتبار اولیه

اکثر انواع اجازه اقامت شخصی و خانوادگی در ابتدا برای مدت ۱۲ ماه (یک سال) صادر می شوند. این مدت زمان به متقاضی فرصت می دهد تا در اتریش مستقر شده و مراحل اولیه ادغام را آغاز کند.

۷.۲. شرایط و مراحل تمدید

تمدید اجازه اقامت یک فرآیند ضروری برای ادامه زندگی قانونی در اتریش است.

• زمان مناسب برای درخواست تمدید: توصیه می شود حداقل ۳ ماه قبل از تاریخ انقضای اجازه اقامت فعلی، برای تمدید آن اقدام شود. این زمان کافی به اداره مهاجرت می دهد تا پرونده را بررسی کرده و کارت جدید را صادر کند.
• مدارک مورد نیاز برای تمدید: مدارک لازم برای تمدید تقریباً مشابه مدارک درخواست اولیه است، اما با تأکید بر اثبات پایداری شرایط. این شامل:
  • گذرنامه معتبر.
  • عکس بیومتریک جدید.
  • اثبات تمکن مالی کافی و مستمر در طول دوره اقامت قبلی و برای دوره آتی.
  • اجاره نامه یا اثبات محل اقامت فعلی.
  • بیمه درمانی فعال.
  • در صورت لزوم، گواهی تکمیل موفقیت آمیز ماژول ۱ تعهدنامه ادغام.
  • برای پیوست به خانواده، اثبات تداوم رابطه خانوادگی.
• مکان درخواست تمدید: درخواست های تمدید اجازه اقامت باید مستقیماً در اداره مهاجرت و تابعیت (MA 35 در وین یا فرمانداری های محلی) در اتریش و در محل اقامت متقاضی ثبت شوند.

۷.۳. تغییر نوع اقامت

در برخی موارد، ممکن است دارندگان اجازه اقامت شخصی یا خانوادگی، بخواهند نوع اقامت خود را تغییر دهند. به عنوان مثال، فردی که با ویزای پیوست به خانواده وارد اتریش شده و اجازه کار ندارد، می تواند پس از مدتی اقامت و در صورت یافتن شغل مناسب و واجد شرایط بودن، برای دریافت کارت قرمز سفید قرمز پلاس (Rot-Weiß-Rot – Karte Plus) یا سایر انواع اجازه اقامت که حق کار را می دهند، اقدام کند. این تغییر نوع اقامت مستلزم ارائه مدارک جدید و رعایت شرایط مربوط به نوع اقامت جدید است.

۷.۴. اخذ اقامت دائم (Daueraufenthalt – EU)

پس از چند سال اقامت قانونی و مستمر در اتریش، متقاضی می تواند برای اقامت دائم اتحادیه اروپا (Daueraufenthalt – EU) درخواست دهد.

• شرایط:
  • حداقل ۵ سال اقامت قانونی و مستمر در اتریش با اجازه اقامت معتبر.
  • تکمیل موفقیت آمیز ماژول ۲ تعهدنامه ادغام (یعنی کسب سطح B1 زبان آلمانی و آشنایی عمیق با جامعه اتریش).
  • اثبات تمکن مالی پایدار و کافی برای تأمین هزینه های زندگی بدون نیاز به کمک های دولتی.
  • داشتن محل اقامت مناسب.
  • عدم سوء پیشینه کیفری.
• مزایای اقامت دائم:
  • اجازه کار نامحدود در اتریش.
  • ثبات و امنیت بیشتر در وضعیت اقامت.
  • امکان سفر آسان تر به سایر کشورهای اتحادیه اروپا/شنگن.
  • دسترسی کامل به سیستم رفاهی و اجتماعی اتریش.
  • مسیر هموارتر برای درخواست تابعیت اتریش در آینده (در صورت واجد شرایط بودن).

۸. حقوق و مزایای دارندگان اجازه اقامت شخصی و خانوادگی در اتریش

دارندگان اجازه اقامت در اتریش، به ویژه انواع شخصی و خانوادگی، از طیف وسیعی از حقوق و مزایا برخوردار می شوند که زندگی آن ها را در این کشور تسهیل می کند. این مزایا بخشی از سیستم رفاهی پیشرفته اتریش است.

• دسترسی به سیستم درمانی و بیمه اجتماعی: پس از ثبت نام در سیستم بیمه اجتماعی اتریش (ÖGK)، دارندگان اجازه اقامت به سیستم درمانی با کیفیت بالا دسترسی پیدا می کنند. این شامل پوشش هزینه های پزشکی، دارویی، بستری و سایر خدمات درمانی است.
• دسترسی به آموزش رایگان و با کیفیت برای فرزندان: فرزندان دارندگان اجازه اقامت حق تحصیل در مدارس دولتی اتریش را به صورت رایگان دارند. سیستم آموزشی اتریش به دلیل کیفیت بالا و امکانات مناسب شناخته شده است.
• امکان سفر آزادانه در منطقه شنگن: با داشتن اجازه اقامت اتریش، دارندگان می توانند بدون نیاز به ویزا، به مدت ۹۰ روز در هر دوره ۱۸۰ روزه، در ۲۶ کشور منطقه شنگن سفر کنند.
• حق کار (برای دارندگان Rot-Weiß-Rot – Karte Plus یا پس از تغییر نوع اقامت): در حالی که اجازه اقامت خودکفایی مالی اولیه حق کار نمی دهد، بسیاری از دارندگان اجازه اقامت پیوست به خانواده (مانند دارندگان کارت Rot-Weiß-Rot – Karte Plus برای همسر/فرزندان) از ابتدا یا پس از تغییر وضعیت اقامت، حق کار در اتریش را پیدا می کنند. این امکان، فرصت های شغلی و استقلال مالی را فراهم می آورد.
• امکان تاسیس کسب و کار: با توجه به نوع اجازه اقامت و پس از تغییر وضعیت به یک اقامت با حق کار، امکان تاسیس کسب و کار و فعالیت های کارآفرینی در اتریش فراهم می شود.
• دسترسی به خدمات اجتماعی و رفاهی: دارندگان اجازه اقامت، به بسیاری از خدمات اجتماعی و رفاهی دولتی و شهرداری ها، مانند دوره های ادغام، مشاوره، و در برخی موارد خاص، حمایت های مالی (پس از اقامت دائم و واجد شرایط بودن) دسترسی پیدا می کنند.

۹. نکات مهم و خطاهای رایج در فرآیند درخواست

فرآیند درخواست اجازه اقامت در اتریش می تواند پیچیده باشد و هرگونه خطا یا عدم دقت می تواند منجر به تأخیر یا رد درخواست شود. توجه به نکات زیر و اجتناب از خطاهای رایج، شانس موفقیت را افزایش می دهد:

• اهمیت دقت و صداقت در ارائه تمامی مدارک و اطلاعات: هرگونه اطلاعات نادرست یا مدارک جعلی، حتی اگر سهواً باشد، می تواند منجر به رد دائمی درخواست و حتی ممنوعیت ورود به اتریش شود. تمامی اطلاعات باید صحیح و قابل راستی آزمایی باشند.
• لزوم تکمیل مدارک و ترجمه های رسمی پیش از مراجعه: مراجعه به سفارت یا اداره مهاجرت با مدارک ناقص، باعث اتلاف وقت و تکرار فرآیند می شود. اطمینان حاصل کنید که تمامی مدارک مورد نیاز، به درستی ترجمه و تایید شده اند.
• لزوم آگاهی از قوانین به روز: قوانین مهاجرت ممکن است به صورت دوره ای تغییر کنند. همیشه برای کسب اطلاعات دقیق و به روز، به وب سایت های رسمی دولتی اتریش (مانند وب سایت وزارت کشور یا اداره مهاجرت و تابعیت در ایالت محل سکونت) مراجعه کنید و به اطلاعات قدیمی یا غیررسمی اعتماد نکنید.
• مشاوره با وکلای مهاجرت یا موسسات معتبر: در صورت پیچیدگی پرونده یا عدم آگاهی کافی از قوانین، مشاوره با یک وکیل مهاجرت دارای مجوز اتریش یا یک موسسه مهاجرتی معتبر و با سابقه، می تواند بسیار کمک کننده باشد. از همکاری با موسسات نامعتبر و افرادی که وعده های غیرواقعی می دهند، پرهیز کنید.
• اهمیت آماده سازی برای مصاحبه: در صورت فراخوانده شدن برای مصاحبه، با آرامش و صداقت به سوالات پاسخ دهید. پاسخ ها باید با اطلاعات ارائه شده در پرونده همخوانی داشته باشند.
• برنامه ریزی مالی بلندمدت: به خصوص برای اجازه اقامت خودکفایی مالی، برنامه ریزی مالی برای تأمین هزینه های زندگی در طولانی مدت ضروری است، زیرا باید تمکن مالی را در زمان تمدید نیز اثبات کنید.

صبر و پشتکار، دو عامل اساسی در مسیر مهاجرت به اتریش هستند. فرآیندهای اداری زمان بر بوده و نیاز به پیگیری دقیق دارند.

نتیجه گیری

اجازه اقامت اتریش به دلایل شخصی و خانوادگی، دو مسیر مهم و پرتقاضا برای زندگی در این کشور اروپایی است. چه از طریق خودکفایی مالی و چه با پیوستن به عزیزان، اتریش فرصت های بی نظیری را برای کیفیت بالای زندگی، دسترسی به خدمات رفاهی پیشرفته و آینده ای باثبات فراهم می کند. با این حال، همانطور که تشریح شد، هر یک از این مسیرها دارای الزامات و مراحل دقیق و گاه پیچیده ای هستند که نیازمند برنامه ریزی جامع، دقت در جمع آوری و ارائه مدارک، و آگاهی کامل از قوانین به روز هستند. موفقیت در این فرآیند، نه تنها به فراهم آوردن شرایط اولیه، بلکه به صبر، پشتکار و درک صحیح از فرهنگ و جامعه اتریش نیز بستگی دارد. با رویکردی مسئولانه و بهره گیری از منابع اطلاعاتی موثق، می توان به تحقق رویای اقامت در اتریش گام برداشت و از فرصت های بی شماری که این کشور ارائه می دهد، بهره مند شد.