آخر و عاقبت بازی همستر کامبت به کجا ختم می شود؟

آفتاب نیوز :

در طی یک دهه گذشته واژه رمزارز یا بیت کوین رفته رفته در میان کلمات جای خود را باز کرد و این نام ها تقریباً به گوش اکثر مردم رسید. تعدادی فرمول و الگوریتم های ریاضی که پشتوانه یک ارز دیجیتالی را تشکیل می دهد و این ارز بر اساس میزان عرضه و تقاضا و بازار، قیمت گذاری و معامله می شود. چند ماه پیش ربات تلگرام نات کوین در فضای مجازی معرفی شد و بسیاری از کاربران درآمدزایی از این بازی کلیکی را جدی نگرفتند. در ادامه اما سکه هایی که کاربران این بازی به دست آورده بودند در بازار ارزهای مجازی فهرست شد و صرافی های بزرگ بستر معاملات آن را فراهم کردند. کمتر از یک ماه است دوباره موضوع رمزارزها با همه گیرشدن بازی کریپتویی همستر کامبت سر زبان ها افتاده و سوال هایی بسیاری را در این زمینه ایجاد کرده است.

سری بازی های کلیکر Clicker که پیشرفت دارد اما پول ندارد

بازی های دیجیتالی به انواع دسته بندی های گوناگون تقسیم بندی می شوند. از تیراندازی و ماجراجویی گرفته تا ورزشی و تخیلی. در بازی های کلیکر، یا کلیک کننده باید یک کار مشخصی به صورت دایمی با کلیک کردن صورت بگیرد. مثلاً با هر کلیک یک قطره نفت از یک سکوی نفتی استخراج می کنید. بعد از مدتی با فروش نفت، دستگاه استخراج خودکار خریداری کرده، سپس یک منطقه نفتی خریده و در نهایت یک سکوی نفتی روی کره ماه تاسیس می کنید!

یک بازی که در ظاهر شما در حال پیشرفت هستید؛ اما در حقیقت فقط پیشوند اعداد تغییر می کنند. مثلاً در ابتدا میانگین روزی 10 بشکه نفت، بعد از مدتی روزی 10 هزار بشکه نفت، سپس 10 میلیون و همینطور الی آخر. البته بازی کنندگان از این موضوع باخبرند و این سبک بازی طرفداران خاص خودش را دارد. در ضمن، این بازی ها هیچ پولی به بازی کنندگان پرداخت نمی کنند!

همستر کامبت، ترکیب بازی کلیکر و رمزارز

در دنیای پرهیاهوی بازی های کریپتویی، همستر کامبت در تاریخ 25 مارس 2024 (6 فروردین 1403) راه اندازی شد. این پروژه توجهات زیادی را در جامعه ارز دیجیتال به خود جلب کرد و پس از 11 روز از راه اندازی اولیه به رکورد قابل توجه 116 میلیون کاربر رسید که تعداد آن ها هر روز بیشتر می شود. البته همستر اولین گزینه نیست و نات کوین در این مورد پیشقدم بود، اما روش کار هر دو یکی است. همانند یک بازی کلیکر که با لمس گوشی خود، در بازی سکه دریافت می کنید. این سکه ها را خرج آپشن ها و گزینه های داخل بازی می کنید تا به صورت خودکار برای شما در بازی تولید سکه صورت بگیرد. از طرف دیگر، در دنیای رمزارز که انواع و اقسام رمزارزها به صورت قارچ گونه با اسامی و نمادهای گوناگون در سایه دو غول بیت کوین و اتریوم شکل گرفته اند، ایجاد یک سکه با نام جدید اتفاق خاصی در این بازار نیست. این شرکت با ساخت یک رمزارز جدید و گره زدن آن به یک سبک بازی رایج و ارایه آن به بازی کنندگان، عملاً از یک اتفاق بسیار ساده و بدیهی، چندین بهره برداری می کند.

منافع صاحبان ربات تلگرامی همستر کامبت در چیست؟

در اولین و سطحی ترین نگاه، جذب و بازگشت شمار زیادی از افراد به پیام رسان تلگرام، هم موجب محبوبیت و استفاده مجدد، و هم مطرح شدن این پیام رسان در سطح جهانی می شود. مورد مشابه بعدی، افزایش انفجاری بازدید روزانه از سرورهای تلگرام و میزان صرف زمان در برنامه است که باعث افزایش رتبه سرورها در رده بندی سایت ها می گردد. از طرف دیگر، تبلیغات و کسب درآمد در پس کانال هایی با چندین میلیون بازدیدکننده در خود تلگرام و پلتفرم های دیگری مثل یوتیوب، موجب جذب سرمایه های کلان در ابتدای پروژه می شود. همچنین در مرحله اعطای سکه های رمزارز چه در صورت صعود و چه نزول قیمت اولیه، معاملاتی پر سود نصیب صاحبان این برنامه می شود.

دکتر علیرضا شریفی یزدی، روان شناس و آسیب شناس اجتماعی با اشاره به توجه صاحبان این برنامه ها به ابعاد روانشناسی و جامعه شناسی می گوید: «از نظر روان شناسی انسان تمایل زیادی برای رسیدن سریع به پاداش دارد؛ در واقع، سلول های عصبی ما با محرک های کوچک و کم ارزش بیرونی دوپامین آزادکرده و این امر باعث تشویق ما به تکرار انجام آن کار می شود.»

شریفی یزدی به بعد جامعه شناسی این مسیله می پردازد و می گوید: «مردم به دلیل عدم احساس امنیت اقتصادی و اجتماعی به دنبال راه های معجزه آسا می روند تا بدون زحمت به یک پول کلان برسند. به همین دلیل این مسیله در بین مردم رایج شده است.»

او تاکید می کند: «کسانی  هم که چنین برنامه ای را درست کردند کاملاً از روان شناسی، جامعه شناسی و خلا موجود درون جوامع جهان سوم آگاهی دارند. آنها با برنامه و اصولی این برنامه را ساختند تا به اهداف خود دست یابند.»

دردسرها و خطرات بازی های رمزارز

اگرچه نهایت ماجرای همستر ممکن است به واریز سکه های رمزارز ختم شود، اما این امر هزارتویی پر پیچ وخم است که ابتدا تا انتهای آن دردسرها و چالش هایی دارد. از ثبت نام و ساخت کیف پول مجازی گرفته تا و خریدوفروش و در نهایت انتقال به یک حساب بانکی داخلی. علاوه بر این، خود بازار رمزارز نیز به عنوان پرنوسان ترین بازارهای مالی شناخته می شود. رشد یا سقوط ناگهانی چند ده درصدی قیمت طی تنها چند دقیقه یکی از اتفاقات رایج و البته پیش بینی نشدنی این بازار است که معامله در این بازار را از طرفی بسیار وسوسه برانگیز، و از طرفی بسیار خطرناک و پر ریسک می کند.

شریفی یزدی در پاسخ به این سوال که «آیا واقعاً می توان از این بازی کسب درآمد کرد و این تلاش ها ارزش زمان صرف شده را دارند»، توضیح می دهد: «بر اساس تجربه های گذشته این برنامه ها در گام اول دانه پاشی کرده و افراد را به خود جذب می کنند و بعد از مدتی آن پاداش حذف شده و مردم می مانند و اعتیاد به چنین فضایی، سرخوردگی، افسردگی، ناامیدی و وقتی که به بطالت رفته است.»

او ادامه می دهد: «در هیچ کجای دنیا پول مفت به کسی داده نمی شود و اگر منافع کوتاه مدت و بلندمدت برای آنها نداشته باشد هرگز چنین کاری نمی کنند؛ بنابراین، چنین برنامه هایی در کوتاه مدت حتماً افراد را به پول می رساند. چنانچه ربات تلگرامی نات کوین به کاربرانی که  قبلاً این بازی را جدی نگرفته بودند تلنگری زد. تلنگری که قدرت آن به سونامی هجوم کاربران به بازی همستر کامبت و سایر بازی های مشابه انجامید؛ اما این برنامه ها در بلندمدت نه تنها نتیجه ای در پی نخواهد داشت؛ بلکه ممکن است باعث ضرر مالی و روانی شود.»

ورود پلیس فتا به موضوع «همستر کامبت»

جدای از تمام موارد گفته شده، مسیله نامعین بودن وضعیت بازار رمزارز در ایران و نبود قانون و سازوکار مشخص برای این حوزه، همواره موجب عدم رسیدگی نیروهای انتظامی و قضایی به شکایات افراد شده است. بااین حال، پلیس فتا نیز به ماجرای همستر ورود کرده و معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتا فراجا اعلام کرده در حال ارزیابی تهدیدات و آسیب های احتمالی بازی «همستر کامبت» هستیم.

توهم پول دار شدن با تپ کردن صفحه موبایل

این روزها همستر کامبت کار را به جایی رسانده که نه تنها پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و حتی خردسالان درگیر این هیاهو شده اند و خود این ماجرا به یک سوژه برای تولید محتوا و جذب مخاطب شده است. از طرف دیگر، بسیاری از افراد زمان زیادی را روزانه صرف ضربه زدن یا به قول معروف تپ کردن صفحه موبایل خود برای جمع کردن چند سکه بیشتر می کنند.

شریفی یزدی با اشاره به دیگر آسیب های این بازی ها و درگیرشدن در دنیای ترید اظهار می کند: «بازی های رمزارزی و دنیای ترید این توهم را ایجاد  می کند که بدون زحمت و بدون کار تولیدی می توان به ثروت های کلان دست پیدا کرد؛ این روند افراد را تنبل بار آورده و آنها را از کار تولیدی و خدماتی به کارهای کوتاه مدت سوق می دهد.»

این آسیب شناس اجتماعی یکی دیگر از بزرگ ترین آسیب های دنیای ترید و بازی های کلیکی را آسیب های روانی و اجتماعی و مشغولیت های ذهنی افراد عنوان کرده و می گوید: «چنین فضایی از توسعه اجتماعی جلوگیری می کند و سوال اینجاست که چرا این بازی ها را برای ما درست می کنند؟!چرا این برنامه در امریکا، انگلیس و فرانسه و… وجود خارجی ندارد؟! آیا اینها آن قدر دلسوز ما هستند یا کار در جای دیگری می لنگد؟!»

بازی همستر قانونی است؟

بستر بازی Hamster Kombat تلگرام است، به همین خاطر مجبور هستیم که فیلترشکن خود را روشن کنیم؛ بنابراین این بازی را نمی توان منطبق با قوانین جمهوری اسلامی ایران دانست چرا که «طبق مصوبه مرکز ملی فضای مجازی استفاده از ابزارهای پالایش شکن ممنوع است، مگر مواردی که دارای مجوز قانونی باشند.» و بعید است که بازی همستر جزو موارد استثنا قرار گیرد؛ پس ورود به این بازی اگر نگوییم مجرمانه است حداقل می توان گفت که قانونی نیست.

موضوع ناشناخته بودن و عدم امکان اطمینان پیدا کردن از معتبر بودن مینی اپ ها «خطر افتادن به دام کمپین های فیشینگ، کلاهبرداری و روش های دیگری که اطلاعات کاربر را می دزدند، افزایش می دهد.»

تمام این ناشناخته بودن ها باعث می شود همستر کامبت یا همه پروژه های مشابه آن شبیه به یک کمپین کلاهبرداری به نظر برسد یا دست کم فرصتی برای انجام اقدامات کلاهبردارانه فراهم کند. برای مثال به تبلیغات اینفلوینسرها یا صفحه هایی  میتوان اشاره کرد که پکیج های مربوط به این بازی را می فروشند:

«با توجه به این که بعضی اینفلوینسرها هم این بازی را تبلیغ کرده اند و با در نظر داشتن این که اینفلوینسرها بدون دریافت پول تبلیغ نمی کنند، به نظر من این موضوع هم می تواند بخشی از یک پروژه کلاهبرداری نه فقط از سمت سازندگان این بازی بلکه از سمت کلاهبردارانی باشد که از طریق فروختن بوستر، پکیج و این موارد مربوط به این بازی قصد خالی کردن جیب مردم و کلاهبرداری از آن ها را دارند.»

این یک بازی برد-برد نیست
ابهام این فضا تا حدی است که مشخص نیست این ابزارهای بازی گونه از نوع پروژه های تبلیغاتی است یا کلاهبرداری. 
 می گویند تلگرام در تلاش است که با استفاده از این بازی ها شبکه TON خود را بین مردم جا بیندازد اما نمی دانیم عاقبت این بازی های رمزارزی چه می شود.